Lavendel op de juiste manier snoeien, planten en onderhouden
Inhoud
- Lavendel planten
- Lavendel verzorgen
- Lavendel snoeien
- Lavendel vermeerderen
- Lavendel drogen
- Lavendel FAQ
- Verdere Informatie
Hoe wordt lavendel op de juiste manier geplant?
Lavendel is een zonneaanbidder en houdt van zeer zonnige, warme plaatsen. Een ideale plek is te vinden in het bovenste gedeelte van een kruidenspiraal, een zonnig rozen- of vaste planten perk, een zonnige omranding, op een muur of in een pot op het zonnige terras. Ideaal is het als deze standplaats beschut is tegen de wind, want de ijzige winterwind kan de groenblijvende lavendel uitdrogen.
Als bodem is elke goed doorlatende tuinaarde geschikt. Uit ervaring heeft een lichte bodem de voorkeur, want deze waarborgen een goede drainage en verwarmen zich sneller. In een zware natte bodem heeft de lavendel het ook zwaar. Ter verbetering worden daar kiezelstenen of grind bijgemengd. Ook goed geschikt is het planten van lavendel in een verhoogd plantenbed of op een lage droge muur.
Geurende lavendelstruiken kunnen op veel goede plekken in de tuin staan. Haar bloeikracht siert bonte tuinperken met vaste planten of struiken. Goede buurplanten zijn bv. prachtkaarsen (Gaura), blauwspirea (Perovskia), wilde marjolein (Origanum) of heiligenbloem (Santolina).
Over het algemeen passen bijna alle planten met een zuidelijk karakter bij lavendel, zoals ook rozen. De combinatie van rozen en lavendel is een klassieker bij de tuinvormgeving. Vooral halfhoge struik- en geurende theerozen zijn ideale buurplanten in het tuinperk. Zulke beplantingen zorgen voor een ware geurexplosie.
Lavendel in een pot kan van het voorjaar tot in de herfst worden geplant. Hoewel de herfst als de betere planttijd geldt, is het voorjaar het beste tijdstip lavendel te planten. De lavendel heeft zo het hele seizoen de tijd zich op haar standplaats te vestigen en stevige wortels te vormen. Lavendel die in de herfst wordt geplant en nog niet zulke sterke wortels hebben, kunnen het eventueel zwaar hebben bij vorst aan de grond of ijzige wind.
De vorstbestendigheid van lavendel is afhankelijk van het ras en hoe deze zijn gekweekt. De bekende en goed verspreide lavandula angustifolia is in onze breedtegraden goed vorstbestendig. Het is wel belangrijk dat lavendelplanten al tijdens het kweken in de volle grond hebben gestaan. Vaak worden ze, voordat ze worden verkocht, in een kas gekweekt, waardoor het bladweefsel niet voldoende gehard is. Deze planten moeten in de winter met dennentakken of een vlies worden beschut. De gevoeligere soorten, moeten in een pot worden gehouden. Omdat deze niet goed tegen de vorst kunnen is hier een vorstvrije overwintering op een lichte koele plek noodzakelijk. Matig vorstbestendige lavendelsoorten, bv. de provence lavendel (Lavandula x intermedia) kan op een beschutte standplaats buiten overwinteren. Een goede winterbescherming met bv. vlies of een kokosmat is raadzaam. Meer over het onderwerp lavendel planten.
Hoe wordt lavendel onderhouden?
Als de lavendel zich prettig voelt op zijn standplaats, heeft deze niet zoveel onderhoud nodig. Gieten is zelfs op hete dagen nauwelijks nodig, want de wortels dringen diep in de aarde. Een lavendel in een pot heeft echter regelmatig water nodig. Belangrijk is het, dat het water goed kan weglopen en geen stuwvocht bij de wortels kan ontstaan. Lavendel reageert heel gevoelig bij „natte voeten“. Als er te veel wordt gegoten is dit funest voor de lavendel.
Lavendel heeft geen bemesting nodig. De geurende planten hebben nauwelijks behoefte aan voeding. Te veel bemesting is schadelijk voor de robuuste planten en zorgen ervoor dat deze gevoelig worden voor vorst. Het is voldoende in het voorjaar een beetje compost in de bodem te verwerken.
Ter onderdrukking van onkruid is mulch erg geliefd. Op zich kan dit ook bij lavendel worden gebruikt, maar het mag niet te sterk verrot zijn, want dit begunstigt schimmel of schimmelinfecties. De grauwe schimmel (Botrytis) is het grootste probleem bij lavendel. Deze treedt vooral op bij koel en vochtig weer. Oudere lavendelplanten kunnen door de honingzwam worden aangetast. Ongedierte ontstaat zelden op de aromatische planten. Af en toe is het schuimbeestje bij de bladeren te zien.
Hoe onderhoudt men lavendel in een pot?
Lavendel in een pot ziet er prachtig uit, vooral als deze in volle bloei staat. Op een zonnige plaats gedijen de planten probleemloos. Alleen als deze te nat staan, is dit schadelijk. Daarom krijgen lavendelplanten in een pot maar matig water. Ideaal is het al bij het planten kiezelstenen of grof zand erdoor te mengen voor een betere drainage. De mineralen verhogen de doorlatendheid en beschermen tegen ophopend vocht bij de wortels. Bijna alle lavendelsoorten kunnen in een pot worden gehouden. Bijzonder attractief is de bloeikrachtige Franse lavendel of de Provence lavendel met zijn grote bloemen op lange stelen.
Hoe wordt lavendel op de juiste manier gesnoeid?
Eén van de belangrijkste onderhoudsmaatregelen is het snoeien van verhoute lavendelstruiken. Als er te weinig gelet wordt op het snoeien, worden de struiken aan de onderkant en binnenin kaal. Jaarlijks worden de lavendeltakken tijdens het oogsten van de bloemen in het najaar (oktober) of in het voorjaar (april) teruggesnoeid. De basisregel bij het snoeien van lavendel is dat nooit tot op het kale, verhoute deel wordt geknipt. Zorg dat er tenminste nog één grijsgroen vlak aan de plant zit, anders zal de lavendel niet meer uitlopen. Houd deze basisregel in het achterhoofd wanneer in het voorjaar de lavendel flink wordt teruggesnoeid. Dit mag gerust tot zo’n 15 cm boven de grond. In het najaar wordt de struik alleen een stuk ingekort en worden de uitgebloeide bloemstelen verwijderd. Als er te veel wordt gesnoeid in het najaar kunnen de verse snijwonden de vorstbestendigheid beperken. Meer over het onderwerp lavendel snoeien.
Hoe wordt lavendel vermeerderd?
Lavendelrassen kunnen zowel generatief d.m.v. zaad als ook vegetatief door stekjes worden vermeerderd. Het zaad wordt in het voorjaar in zaadbakken uitgezaaid. Halfverhoute stekjes worden in de vroege zomer afgeknipt en in kiemaarde beworteld. Lavendelsoorten kunnen, behalve enkele uitzonderingen, uitsluitend door stekjes worden vermeerderd. Delen van lavendelstruiken is alleen mogelijk, als de basis meerdere uitlopers heeft. Het gevaar bij delen is dat er een grote wond aan het hout ontstaat en schadelijke schimmels in de plant kunnen dringen. Meer over het onderwerp lavebdel vermeerderen.
Hoe wordt lavendel gedroogd?
Gedroogde lavendelbloemen zijn door hun geur erg geliefd. Ze worden in geurzakjes, kussens of in potpourri gebruikt. Ook bij schone was wordt lavendel zeer gewaardeerd. Voor de oogst worden de bloemen, net voordat ze volledig opengaan, afgeknipt en op een luchtige plaats op kop opgehangen. Dit kan in een schuur of ook op een zolder met een goede luchttoevoer. Afhankelijk van de temperatuur zijn de bloemen na twee tot vier weken gedroogd. Daarna kunnen de bloemen verder verwerkt worden of in een donkere pot worden bewaard.
Lavendel FAQ
Waar groeit lavendel het beste?
Lavendel houdt van een zeer zonnige plek met een doorlatende bodem waar het water goed kan weglopen. Ideaal is een lichte zand- of een grindbodem.
Kan lavendel worden gegeten?
Lavendel is eetbaar, in de keuken wordt echter alleen de grootbladerige spijklavendel (Lavandula latifolia) aanbevolen. Dit ras heeft niet de zepige parfumsmaak die typisch is voor de normale lavendel (Lavandula angustifolia).
Hoe wordt lavendel verwerkt?
Lavendelbloemen kunnen in de keuken voor het verfijnen van marmelade worden gebruikt. Ze zijn geliefd in droog- en kruidenboeketten. Geurzakjes verbeteren de geur in kasten en lades.
Welke werking heeft lavendel?
In de volksgeneeskunde wordt de rustgevende werking van lavendel gewaardeerd. Thee van de lavendelbloemen is een probaat middel bij hoofdpijn en zou de zenuwen kalmeren.
Hoe lang bloeit lavendel?
De bloei van de lavendel begint, bij de vorstbestendige soorten, in de zomer en kan tot ver in de nazomer aanhouden. Af en toe bloeit de lavendel ook nog in de herfst. Vorstgevoelige lavendel bloeit meestal vroeger omdat ze door de overwintering in beschutte ruimtes vaak al een voorsprong hebben.
Verdere Inforamtie
Het handelsmerk van de Provence, zinnebeeld van geur en een levensgevoel van ontspanning – lavendel! Zijn ca. 25 rassen zijn verspreid op rotsachtige standplaatsen van de Canarische eilanden, naar het middellandse zeegebied tot noordoost Indië. De groenblijvende struiken en halfstruiken geuren al op grote afstand. Het blad varieert, afhankelijk van de soort, van smal liniaal tot gevederd. Behalve de overzichtelijke lavendelrassen, zijn er talrijke soorten, die verschillen in bloemkleur, tijdstip van de bloei, groeihoogte en kleur van het blad.
In de tuinbouw wordt de lavendel gewaardeerd door zijn geurende bloemen, die als een wonderbaarlijke bloemenzee verschijnen. Ze lokken massa’s bijen, hommels en vlinders. Wat de één aantrekt, verdrijft de ander, zoals ongedierte in de vorm van bv. bladluizen. Om deze reden wordt lavendel ook aanbevolen als natuurlijke preventie tegen ongedierte.
Lavendel is een veelzijdig gebruikte plant voor de tuin, maar ook voor de pot op het balkon of terras. Als begeleider bij rozen zijn de geurende dwergstruiken onovertroffen. Ze sieren bovendien kruidentuinen, begroeien droge bermen, vormen in rijen geplant, een compacte groenblijvende haag of zijn geschikt als omranding voor tuinperken. Afgeknipte bloemen kunnen worden gedroogd en als geurzakjes of potpourri worden gebruikt.