Zeeuws Knoopje correct verzorgen, snoeien en planten
Inhoudsopgave
Hoe wordt het Zeeuwse knoopje correct geplant?
Haal de planten uit de transportverpakking en geef ze eventueel water als de grond droog lijkt. Verwijder voor het planten de zwarte plastic pot om de planten.
Het Zeeuwse knoopje groeit bij voorkeur uit de volle zon op plaatsen met weinig zon of halfschaduw. Ze verdragen ook volle zon zolang de grond voldoende vochtig is. Door hun alpiene oorsprong houden ze van vochtige plaatsen, die meestal te vinden zijn bij vijvers of in de buurt van houtachtige planten. Aanbevolen wordt losse, humeuze tuingrond, die enerzijds goed doorlatend en anderzijds fris tot vochtig en voedingsrijk moet zijn. Op voedselarme, droge zandgronden hebben ze de neiging om op een gegeven moment af te sterven en te verdwijnen. Jaarlijkse bemesten met compost verrijkt de bodem met verse humus en vitale voedingsstoffen. Zware gronden missen de nodige doorlatendheid. In natte jaren kan dit leiden tot rot en schimmelaantasting. Voor het planten moet eerst grof zand en grind worden ingewerkt.
Het Zeeuwse knoopje in een pot wordt geplant van de lente tot de herfst. Tijdens hete, droge perioden moet het planten echter worden uitgesteld. De plantafstand tot de naburige plant moet 30 tot 40 cm bedragen.
Hoe wordt het Zeeuwse knoopje verzorgd?
Het gevestigde Zeeuwse knoopje heeft maar weinig verzorging nodig. Zorg er in de zomer voor dat de grond niet uitdroogt. Water geven en vervolgens harken voorkomt ongehinderde bodemverdamping. Het is ook de moeite waard om grasmaaisel of verrotte compost als mulch tussen de planten aan te brengen. Compost zorgt er ook voor dat vruchtbare humus de plantenwortels bereikt. Het is ook mogelijk om in het voorjaar te bemesten met hoornspaanders.
Hoe wordt het Zeeuwse knoopje correct gesnoeid?
Als de bloemstelen na de bloei bruin worden, worden ze afgeknipt. Snoeien is verstandig voor de zuivere soort, omdat hij zich graag zelf uitzaait. Bij hybriden hoeft men niet bang te zijn voor ongecontroleerde zelfuitzaaiing.
Het Zeeuwse knoopje heeft geen vorstbescherming nodig. Door hun alpiene oorsprong zijn ze gewend aan sneeuw en vorst en worden ze beschouwd als volledig vorstbestendig. Alleen late vorst is kritisch, wanneer er al knoppen aan de plant zitten. Dan is het de moeite waard om korte tijd jutezakken of schildersvlies over de planten te leggen.
Hoe wordt het Zeeuwse knoopje vermeerderd?
Vermeerdering kan geschieden door het zaaien van zaden bij zuivere soorten. Ze worden er afgehaald als ze rijp zijn en onmiddellijk in potten gezaaid. De potten overwinteren buiten op een beschutte plaats. In het voorjaar, na de vorst, ontstaan zaailingen, die eerst verspeend worden en later tot stabiele jonge planten kunnen worden opgekweekt. Bovendien kan het Zeeuwse knoopje in het voorjaar worden gedeeld. Dit geldt met name voor de rassen die met identieke eigenschappen moeten worden vermeerderd.
Hoe wordt het Zeeuwse knoopje tegen ongedierte beschermd?
Het Zeeuwse knoopje is een nogal robuuste vaste plant. Ze worden nauwelijks aangetast door ziekten. Bladvlekken, veroorzaakt door schimmels, kunnen voorkomen op vochtige zware grond. Anders zijn slakken het grootste probleem in het voorjaar. Ze ruimen letterlijk de jonge scheuten op. Door tijdig slakkenvallen op te stellen of ze vroegtijdig eraf te halen wordt grotere vraatschade vermeden.
Hoe kan het Zeeuwse knoopje gebruikt worden?
Het groot sterrenscherm of Zeeuws knoopje is een inheemse plant die uitstekend geschikt is om de bosranden, schaduwperken of andere schaduwrijke plekken in natuur- en wilde tuinen te verfraaien. Ze verrijken elk vaste planten perk met hun zomerse bloemen, die dankzij nieuwe cultivars variëren van wit en roze tot donkerpaars. De papyrusachtige bloemschermen worden steeds populairder als snijbloem. Gedroogd zijn de bloemhoofdjes uitstekend geschikt voor droogboeketten.
Zeeuwse knoopjes zijn een geweldige aanvulling op kleurrijke bloemen- en struikenborders. Ze werken goed in combinatie met halfhoge vaste planten en grassen. Donkere soorten komen bijzonder goed tot hun recht naast planten met bonte bladeren. Dat zijn bijvoorbeeld purperklokjes (Heuchera), hosta's (Hosta), smele (Deschampsia) of zegge (Carex).
Hoewel Zeeuwse knoopjes geen geneeskrachtige planten zijn en geen betekenis hebben in de natuurgeneeskunde, worden ze nog steeds gebruikt door oudere kruidendokters. De familieband met het heelkruid (Sanicula europaea) en een vergelijkbaar uiterlijk leiden vaak tot verwarring. Zo wordt het Zeeuwse knoopje ten onrechte gebruikt als heelkruid.
Welke soorten van het Zeeuwse knoopje zijn er?
De meest populaire is het grote sterrenscherm oftewel Zeeuws knoopje (Astrantia major) met zijn hybriden. Ze worden tussen 30 en 90 cm hoog, groeien snel en verrukken met hun grote bloemen. De rassen "Claret" en "Moulin Rouge" worden gekenmerkt door een compacte groei en donkerrode bloemen. Sunningdale Variegated' heeft mooi geelgroen blad. Shaggy' en 'Snow Star' zijn witbloeiend.
Het reuze Zeeuwse knoopje (Astrantia maxima) heeft nog grotere bloemen. Hij bloeit roze en met zeer spitse schutbladeren. Hij is echter wat zeldzamer in de handel. Nog zeldzamer zijn de zuivere soorten Zeeuws knoopje bavarica (Astrantia bavarica), kleine Zeeuwse knoopje (Astrantia minor) of het Zeeuwse knoopje carniolica. (Astrantia carniolica). Ze zijn eerder iets voor verzamelaars, omdat hun bloemen door hun kleine omvang weinig opvallend zijn.
Verdere informatie
Meer dan 400 verschillende geslachten vormen de grote familie van de schermbloemigen (Apiaceae). In de regel onderscheiden ze zich door een klassiek bloemscherm en een penwortel. Het groot sterrenscherm of Zeeuws knoopje, met zijn ongewone bloemschermen, is enigszins apart. 11 soorten vormen het kleine geslacht Astrantia. De soorten zijn voornamelijk verspreid van West-, Midden- en Zuid-Europa tot in Azië. Op bepaalde plaatsen zijn ze ook inheems in onze regio. Twee soorten zijn van tuinbouwkundig belang: Het grote sterrenscherm (Astrantia major) en het reuze sterrenscherm (Astrantia maxima). Dankzij de plantenveredeling zijn de laatste twee decennia talrijke nieuwe kleurvarianten en cultivars van het Zeeuwse knoopje in het commerciële assortiment opgenomen.
Zeeuwse knoopjes zijn groepsvormende vaste planten die voornamelijk in alpiene bossen in Europa en het Nabije Oosten voorkomen. Uit de onderstam ontspruiten losse rozetten van basale bladeren. Ze hebben een vingerachtige of vingerlobbige vorm. Even opvallend en visueel aantrekkelijk zijn de rechtopstaande bloemschermen. De vijfbladige bloemen zijn omgeven door kraagvormige en papierachtige schutbladeren. Dit is een schutblad van een bloem. Ze zitten in trossen boven de bladeren.
Op geschikte plaatsen groeien Zeeuwse knoopjes uit tot weelderige planten. Ze sieren de tuinen van juni tot september met hun decoratieve bloemen, die steeds meer als snijbloem worden gebruikt. Zeeuwse knoopjes zijn uiterst fijne planten voor boerentuinen, tuinperken of vaste planten borders. Hun voorkeur voor koelere plekken maakt ze geschikt voor bosranden en schaduwperken. Ze kunnen uitstekend worden gecombineerd met halfhoge hosta's (Hosta), Japans berggras (Hakonechloa), elfenbloemen (Epimedium) of pluimspirea's (Astilbe). Ze zijn zelfs zo robuust dat ze geschikt zijn als permanente kuipplant op halfschaduwrijke balkons en terrassen.
