Wisteria of blauweregen
Inhoudsopgave:
Planten
Maak voor Wisteria sinensis een ruim plantgat en maak de grond goed los. Zorg ervoor dat de kluit van de blauweregen goed vochtig is. Zet de struik van de Chinese blauweregen voor het planten eerst in een emmer lauwwarm water. Plaats de kluit dan op de juiste hoogte in het plantgat. De bovenkant van de kluit moet net iets onder het grondniveau komen. De entplaats moet echter boven de grond uitkomen. Vul het plantgat met aarde en druk stevig aan. Geef na het planten uw Wisteria sinensis direct water. De Chinese blauweregen groeit goed in vruchtbare, humusrijke grond. Verbeter tuingrond met compost, vooral in de buurt van de gevel.
Standplaats
De blauweregen groeit graag met zijn takken in volle zon. In de schaduw kan ook, maar toch moet u rekenen op minstens zes uur zonneschijn per dag. Ze groeien het best in een grond rijk aan organisch materiaal, niet noodzakelijk rijk aan meststoffen. Ze houden wel van vochtige grond. Indien u ze toch meststoffen wenst te geven, gebruik dan een meststof met een hoog fosforgehalte om de bloei te bevorderen. De grond mag echter geen kalk bevatten anders ontstaan gele verkleuringen in het blad. Het is best een blauweregen aan de oostkant, zuid- of westkant te planten. Indien u de blauweregen in pot kweekt, mag deze buiten blijven staan. Bij heel strenge winters de potkluit afdekken. Ook opletten voor lentenachtvorst waarbij de prille bloemtros door de nachtvorst kan geraakt worden.
Opkweken en verzorgen
De meeste blauweregens die in de handel te koop zijn worden in pot aangeboden. Let erop bij het planten de grond wat te verbeteren met compost of daarvoor geschikte humusrijke potgrond. Zorg ervoor de entplaats niet onder de grond te steken, zodat latere “wildscheuten” duidelijk zichtbaar zijn . Plaats een lange steunstok of paal en bind de hoofdtak losjes tegen de steunstok aan. U kunt twee tot vier hoofdgesteltakken behouden. De verlengingsgroei kunt u jaar na jaar verder leiden, tot de gewenste grootte is bereikt. Wisteria’s in pot vragen een regelmatige bemesting (vooral hoog fosforgehalte) en watergift. Zeer geschikt zijn W. formosa ‘Issai’ en W. sinensis ‘Prematura’, ook de overige soorten komen in aanmerking. Wisteria’s in pot staan graag in de zon. Wisteria’s zijn weinig of niet onderhevig aan ziekten en plagen.
Bloei en snoei
Blauweregen bloeit op korte zijtakken van de hoofdgesteltakken. We vinden deze jonge twijgen en bloemknopen ingeplant op meerjarige takken. Het is van belang eerst de verlengenistakken te leiden tot de gewenste lengte. Op de gesteltakken komen de bloeitwijgen. Indien de bloembotten duidelijk zichtbaar zijn kan men juist boven de bloeiwijze deze tak insnijden (april).
Ziet men geen bloembotten dan wacht men best tot na de normale bloeiperiode om te snoeien. Het duurt wel drie jaar eer we wat deftige bloei te zien krijgen, dus een beetje geduld.
Zomersnoei (augustus)
Naargelang de plaats die de blauweregen mag innemen kan men in de zomer, eind augustus, de plant wat insnoeien. De verlengenistakken worden niet ingesnoeid. De nieuwe zijtakken van de hoofdgesteltakken kunnen tot op 35 cm. terug gesnoeid worden.
Voorjaarssnoei (februari-maart)
Deze bestaat erin de takken die in de zomer werden ingekort, nog verder in te snoeien tot op 10 à 15 cm. Onderaan deze twijgen moet er uiteindelijk bloembot verschijnen. De uitgebloeide bloeiwijze van het vorige bloei jaar mag men dan ook wegknippen. Let erop geen oudere takken met bloemtwijgen weg te knippen.
Vermeerdering
Vermeerdering kan gebeuren door zaaien, afleggen, enten en stekken.
Zaaien
Zaaien is niet aan te raden omdat we niet zeker zijn van de bloei, het kan 10 jaar duren eer we wat bloeitrossen zien.
Afleggen kan gebeuren door in juni een jonge, éénjarige twijg lichtjes te verwonden, in te graven en te bedekken met grond. Voorwaarde is dat de grond vrij vochtig blijft. In november kunt u controleren of de twijg is beworteld. Indien er voldoende wortels aan zijn, voorzichtig uitgraven en de jonge plant van de moederplant losknippen. Daarna de aflegger verplanten of inpotten. Een goede raad: vermeerder enkel planten die rijk en vlug bloeien en waarvan u de naam zeker weet.
Enten
Enten wordt het meest door de beroepskweker toegepast. Het enten gebeurt vaak op reeds ingepotte zaailingonderstammen tijdens de winterperiode (februari - april). Men noemt dit enten uit de hand. De meest gebruikte entwijze is de spleetent. Nadat de ent met bindelastiek is vastgebonden, wordt deze volledig in de was gezet. De geënte planten worden in een vorstvrije kas gezet om het samengroeien te bevorderen. Later worden de gelukte enten verpot en aan een steunstok gebonden. Let er op enkel enthout te nemen van gezonde, bloeirijke planten waarvan u de juiste naam weet!
Stekken
Stekken kan ook door de liefhebber gebeuren. De stekperiode is mei-juni. Men neemt stek van jong hout. Stekken kan in speciale stekgrond of in een mengsel van 2 delen turf en 1 deel zand, onderaan de stek verwonden, licht vochtig houden. Stekken nemen van planten die in de serre geforceerd zijn zou een hoger succespercentage opleveren.
De blauweregen is een bijzondere klimplant. Men moet wel wat geduld aan de dag leggen om de eerste jaren de plant goed te verzorgen en te leiden zonder veel bloei. Daarna wordt u echter jaarlijks overvloedig beloond met een overweldigende bloemenpracht! De moeite waard om te proberen. Blauweregen is echt een prachtklimmer met veel mogelijkheden!
Gebruik
Blauweregen is zeer veelzijdig in gebruik! Als prachtige gevelklimmer: in het voetpad of terras volstaat het om een tweetal tegels weg te nemen en daarin te planten. De klimmer begroeit gemakkelijk paal, hekwerk, pergola in hout of metaal, bogen, balkon en als begroeiing over het tuinhuis. Een andere mogelijkheid is om zelf één stam op te kweken en op 1,5 à 2 m. hoogte de plant in te snoeien, zodat er een “treurvorm” ontstaat. De klimplant leiden langs horizontale draden geeft een vertraging van de sapstroom en bevordert de bloemknopvorming. Gebruik hiervoor dik geplastificeerde ijzerdraad en een paar stevige oogvijzen. De hoofdgesteltakken die langs de draden groeien kunt u vastleggen met groen plastiek aanbinddraad welke men in boomkwekerijen gebruikt. Een alternatief is gewoon koord maar dit dient wel jaarlijks gecontroleerd te worden.
Opgepast! Let erop dat de takken zich niet rond de ijzerdraad wikkelen; dit voorkomt problemen met ingroeien en afknappen der gesteltakken.
Soorten en variëteiten
De twee voornaamste soorten, die ook goed in de handel verkrijgbaar zijn:
(1) Wisteria sinensis (afkomstig van China; Kanton)
(2) Wisteria floribunda (afkomstig van Japan, in het Japans “Fuji” genoemd).
Er bestaan ook kruisingen van de twee voorgaande, hybriden, bekend onder de naam:
(3) Wisteria x formosa
Een minder voorkomende soort is:
(4)Wisteria brachybotrys (syn. W. venusta).
U zult merken dat alle Wisteria’s niet alleen in blauw, maar ook uit andere kleuren bestaan: van wit, blauw, roze, lila naar paars toe. De bloeiperiode is van begin mei tot half juni, naargelang de variëteit.
1. Wisteria Sinensis
Deze is linksdraaiend (van onder naar boven bekeken), dus tegen de wijzers in, dus tegen de zon in. Dit kan als controle dienen bij aankoop.
Enkele voorbeelden:
- Wisteria sinensis: lila-blauw van kleur, de meest voorkomende, goedgeurend, bloementrossen tot 20-25 cm. lang (aan te raden)
- Wisteria sinensis ‘Alba’: witte bloemtrossen, ongeveer 20 cm. lang, late bloei
- Wisteria sinensis ‘Boskoop’; 25 cm. lang, lilablauwe, dikke bloemtrossen
- Wisteria sinensis ‘Caroline’; donker violetpaars, tot 30 cm. lange bloemtrossen, dikke trossen, geurend, vroegbloeiend
- Wisteria sinensis ‘Prematura’; roze bloemtrossen, bloeit als jonge plant vrij snel, iets minder groeikrachtig (aan te raden)
- Wisteria sinensis ‘Rosea’; lilaroze bloemtrossen
Bij de meeste Wisteria sinensis variëteiten bloeien de bloemen vóór het uitlopen van het blad. Het is aan te raden om geënte planten te kopen of afleggers van oudere reeds bloeiende planten. Bij zaailingen duurt het zeer lang voordat men bloei heeft. Bij geënte planten moet men evtl. de “wilde” takken verwijderen die zich onder het entmerk zouden kunnen ontwikkelen.
2. Wisteria Floribunda (Fuji)
Deze is rechtsdraaiend (van onder naar boven bekeken), dus wijzerszin, dus met de zon mee. Over het algemeen goede groeiers, geschikt om grote oppervlakten te bedekken, deze floribunda’s geven lange bloemtrossen. De bloemtrossen ogen iets ‘ijler’ vanwege hun lengte, en wat kleinere bloempjes, maar zijn prachtig op een verre afstand. De bloei valt meestal na half mei. Sommige variëteiten bloeien voor het uitlopen van het blad, andere als de bladeren al wat meer zichtbaar zijn. De bladeren hebben elf tot negentien blaadjes.
Enkele voorbeelden:
- Wisteria floribunda ‘Longissima Alba’; zeer lange witte bloemtrossen (aan te raden)
- Wisteria floribunda ‘Pink Ice’; lichtroze, matig lange trossen (= ‘Hobeni’)
- Wisteria floribunda ‘Murasaki Noda’; violetpaars (tweekleurig)
- Wisteria floribunda ‘Black Dragon’(= Violacea Plena’); diep violetpaars, gevulde bloem
- Wisteria floribunda ‘Macrobotrys’ (syn. Multijuga); violetblauw, zeer lange trossen (aan te raden)
3. Wisteria x Formosa
Hoge klimplant, met van rechts naar links windende takken, rechtsdraaiend (van onder naar boven bekeken), met dertien tot vijftien blaadjes per blad. Zeer mooie en bloeirijke Wisteria’s. Ze bloeien snel als jonge plant.
De twee belangrijkste zijn:
- Wisteria formosa ‘Issai’; mooie bloemtrossen van 25 cm. lang, diep lilablauw, zeer bloeirijk en reeds op jonge leeftijd, bloeit lang! (aan te raden)
- Wisteria formosa ‘Issai Perfect’; diep lilablauw, langere trossen, iets minder lang bloeiend dan voorgaande
4. Wisteria Brachybotris (synoniem W. venusta)
Zeer bloeirijke, matig hoge klimplant, met kortere maar vele bloemtrossen. Na de bloei verschijnen lange bladeren.
- Wisteria brachybotris ‘Alba’: (syn. W. b. ‘Shiro Kapitan’) witte, korte bloemtros (mooi)
- Wisteria brachybotris ‘Purpurea’: mooie, purpere, korte bloemtros
Verdere informatie
Blauweregen is een winterharde, vrij sterk groeiende klimplant. De blauweregen werd vroeger onder kwekers “Glycine” genoemd. De naam “Wisteria” is afkomstig van een Amerikaans hoogleraar C. Wistar. Eens aangeslagen groeit deze klimmer vrij sterk en kan tot 10 meter lange takken geven. De plant behoort tot de familie van de vlinderbloemigen (Fabiaceae) waartoe ook bijvoorbeeld lupine en tuinboon behoren.
