Terug

Duindoorn correct oogsten, planten en verwerken

Inhoudsopgave

 

Hoe wordt de duindoorn correct geplant?

De duindoorn is een middelgrote tot grote struik die een hoogte en breedte tot 6 meter kan bereiken. Voor de vruchtvorming moet er minstens één mannelijke en één vrouwelijke duindoornplant in de buurt zijn. Bij het planten van meerdere duindoorns, bijvoorbeeld als haag, is er één mannelijke struik voor elke 8 vrouwelijke planten (verhouding 1:8). De verschillende geslachten hoeven niet per se naast elkaar te staan, Belangrijk is, dat er voldoende ruimte is. Het is ook voldoende als er een mannelijk exemplaar in de directe omgeving groeit.

Standplaatsen in de volle zon met losse of lichte grond met een licht kalkgehalte worden aanbevolen. In zware grond kan de doorlaatbaarheid worden vergroot door er royaal zand of grind doorheen te mengen. Goede drainage is essentieel bij het kweken van duindoorn, want wateroverlast is het enige waar de struik gevoelig voor is. Voor de duindoorn moet een afstand van 1,2 tot 2 meter tot de aangrenzende plant worden aangehouden.

Het planten van de duindoorn is optimaal in het voor- en najaar. Bij aanplant in het voorjaar moet worden gezorgd voor voldoende water, zodat de plant zich op de standplaats kan vestigen. Eenmaal gevestigd heeft hij nauwelijks extra water nodig.

 

Hoe wordt de duindoorn correct verzorgd?

De verzorging van de duindoorn is gering. Als zonaanbidders hebben de struiken volop licht nodig. Het is raadzaam om grotere of schaduwrijke buren regelmatig te snoeien. Bemesting en bewatering zijn niet nodig voor gevestigde struiken. Water geven kan alleen nodig zijn in periodes van intense hitte en droogte om opbrengstverlies te voorkomen.

Snoeien is over het algemeen nauwelijks nodig bij duindoorn. Alleen als takken scheef of dwars groeien of een gezonde kroonvorming in de weg staan, worden ze in de nazomer ingekort of weggesnoeid. Als vroegbloeiende struik bloeit de duindoorn op het hout van het voorgaande jaar. Als het wordt verwijderd door te veel snoeien, is het resultaat verlies van bloemen en oogst. Ongedierte is nauwelijks te vrezen in de eigen tuin. Alleen in de commerciële teelt is aantasting door de duindoornvlieg mogelijk.

 

Hoe wordt de duindoorn vermeerderd?

Duindoorn kan zowel door zaad als vegetatief door stekken of stekken worden vermeerderd. Zaden worden gezaaid in het voorjaar. Het kiemen kan worden gestimuleerd door voorafgaande stratificatie en blootstelling aan koude. Halfhoutige stekken wortelen in de zomer en houtstekken in de herfst.

Hoe wordt de duindoorn geoogst?

Wanneer de vruchten in de herfst rijp zijn en hun typische oranje kleur ontwikkelen, worden ze geoogst. Bij het oogsten van de duindoorn dient men voorzichtig te zijn, want de takken ontwikkelen stekelige korte scheuten die verwondingen kunnen veroorzaken. Aangezien het oogsten vrij bewerkelijk is, kunnen grotere takken met een touwtje binnen handbereik worden getrokken. Een doek op de grond vangt de vruchten op, die met een schaar worden afgeknipt. Bij het oogsten met de vingers kneust men de bessen snel.

Als de vruchten langer aan de struik blijven, verliezen ze vanaf de herfst steeds meer hun aroma. De oogst mag dus niet tot later worden uitgesteld. Meer over het oogsten van duindoorn.

 

Hoe kan de duindoorn worden verwerkt?

De geoogste schijnbessen worden in hun geheel vers gebruikt, verwerkt tot vruchtenpuree, jam, gelei of siroop. Ze zijn ook geschikt voor het maken van sap. De vruchten hebben een aangenaam zure smaak, zijn rijk aan vitaminen en mineralen en werken adstringerend en ontstekingsremmend. Ze worden gegeven bij verkoudheid en koorts. Vruchtenpulp of een kooksel wordt in de natuurgeneeskunde aanbevolen bij darmproblemen. Uitwendig wordt duindoorn gebruikt als tonicum bij gevoelig tandvlees, ontsteking van de slijmvliezen of jeuk.

 

Verdere informatie

Duindoorn is een bekende plant die men in de herfst met zijn oranje vruchten tegenkomt op droge plaatsen en steeds vaker langs wegbermen. Het duindoorn geslacht (Hippophae) bestaat uit 3 tot 5 bladverliezende struik- en boomsoorten. Ze zijn wijdverspreid in Europa en Azië in duingebieden, alpine gebergtes en de steppen. Opvallend zijn hun grijsgroene bladeren en de typische oranje vruchten in de herfst. Het zijn besachtige schijnvruchten die zich vanuit de bloembodem ontwikkelen en de eenzadige vrucht omsluiten. De valse bessen blijven de hele winter aan de struik, zijn een voedselbron voor vogels en sieren de wintertuin. De vruchten worden tot de wilde vruchten gerekend omdat ze een buitengewoon hoog gehalte aan vitamine C en andere vitaminen en mineralen bevatten. In de volksgeneeskunde wordt de immuun- en nierversterkende werking van duindoorn gewaardeerd. Uitwendig wordt de vette olie uit de vrucht of pit aanbevolen bij huidproblemen. Dankzij zijn goede eigenschappen wordt het nu gebruikt in diverse industriële cosmetische producten. 

De duindoorn (Hippophae rhamnoides) komt veel voor in tuinen en landschappen. De struik wordt 3 tot 6 meter hoog, met stekelige scheuten en grijsgroene bladeren. Een bijzonder kenmerk van de duindoorn is zijn tweeslachtigheid. Er zijn mannelijke en vrouwelijke planten. Om vruchten te krijgen op de vrouwelijke planten, moet er een mannelijke plant in de buurt zijn. Zonder het tweede geslacht is vruchtvorming niet mogelijk. De kleine witachtige bloemen verschijnen in trossen in het voorjaar voor of met de bladscheuten. Bij bestuiving door wind en insecten vindt de vruchtvorming in de herfst plaats. De oranje vruchten met de donkere spikkels worden in de herfst geoogst en verwerkt. Hoewel de vruchten in de winter aan de struik blijven, verliezen ze na verloop van tijd hun smaak. Voor de professionele teelt heeft men rassen met een hogere opbrengst gekweekt (bijvoorbeeld "Hergo" met grote geeloranje vruchten of "Leikora" met een compacte groei).

De duindoorn heeft een hoge ecologische waarde. Hij biedt voedsel aan kleine dieren, is geschikt als haag of windbreker en versterkt losse droge hellingen met zijn uitgebreide wortelstelsel. De zouttolerantie van de bladverliezende struik is opmerkelijk en hij wordt steeds meer gebruikt als windbreker in kustgebieden.

In de tuin kunnen duindoorns worden geplant als erosiebescherming op droge hellingen, in natuurlijke tuinen of losse heesterborders. Een duindoornhaag vormt een zichtbescherming voor de buren en biedt een beschermende schuilplaats voor vogels. Omdat duindoornstruiken zeer gemakkelijk te verzorgen zijn en vaak worden aanbevolen als pioniersplanten, zijn ze geschikt voor beginnende tuinders.

Passend daarbij...

omhoog
Trusted Shops Guarantee