Daglelie correct snoeien, verzorgen en vermeerderen
Inhoudsopgave
Hoe worden daglelies correct geplant?
In staat zich aan te passen, onderhoudsvriendelijk en duurzaam zijn kenmerken waarmee daglelies beschreven kunnen worden. Als de wortels in de bodem voldoende vochtigheid vinden, gedijen de vaste planten op zonnige en ook halfschaduwrijke plaatsen. Zonder twijfel valt de bloei mooier uit als ze veel zon krijgen net als het aantal en de kleurintensiteit.
De bodem hoeft niet speciaal voorbereid of verbeterd te worden. Elke diepgrondige tuinbodem zonder ophopend vocht, dicht of uitdrogend, wordt gewillig aangenomen. Alleen met een steriele, hete zandbodem komt de daglelie niet zo goed terecht. De plant heeft niet persé compost nodig, maar ze groeit daardoor wel gemakkelijker aan.
De containerplanten kunnen het hele jaar, van maart tot oktober, worden geplant. Optimaal zijn de klassieke periodes in de lente en de herfst. Alleen bij de groenblijvende daglelies wordt het planten in de lente aanbevolen. Op markten worden deelstukken oftewel wortelstokken met ingekorte bladeren aangeboden. Bij het kopen van deze wortelnaakte planten is het raadzaam deze nauwkeurig te onderzoeken. De bladeren en wortels mogen geen droogteschade hebben. Wortelnaakte planten worden direct na de aankoop geplant. Van tevoren worden deze 1 uur in een waterbad gedompeld. De plantenstukken worden zo geplant dat de wortelstok tot maximaal 5 cm onder de grond zit.
De groeikracht en de later overhangende vorm vereisen voldoende plaats tot de buren. Kleine plantafstanden zorgen voor concurrentie en het verdwijnen van de zwakkere partner. Met uitzondering van de kleinere soorten moet er minstens 50 cm afstand tussen de planten worden aangehouden. Meer dan 3 tot 4 daglelies per vierkante meter mogen het niet worden. Als daglelies lang op dezelfde plaats blijven, hebben ze zelfs wel een hele vierkante meter nodig.
Het verplanten van daglelies kan in de lente of het voorjaar worden gedaan. Oude planten worden tot op de bodem gesnoeid en de wortelkluit eruit gehaald. Als de planten door de jaren heen te machtig geworden zijn, is het aan te bevelen de planten door deling te verjongen. De hele plant of deelstukken worden in dezelfde vorm op hun nieuwe standplaats geplant.
Hoe worden daglelies verzorgd?
In het vroege voorjaar worden de overgebleven bladeren bij de voorjaarswerkzaamheden verwijderd, als de oude spruit nog niet compleet verrot is. Licht en warmte dringen zo beter tot de wortelstokken door en bevorderen het snelle uitlopen. Tijdens de groeiperiode en vooral in de zomer is het belangrijk op een gelijkmatige vochtigheid te letten. Hoewel daglelies met een enigszins droge bodem om kunnen gaan, leidt een te grote droogte tot het afwerpen van knoppen. Bij het gieten wordt niet de plant, maar om de plant heen gegoten. Hierdoor wordt het risico van een schimmelinfectie bij warme weersomstandigheden verminderd. In de lente wordt mulch om de planten gelegd. Het beste is vergane compost, hierdoor wordt de daglelie met voedingsstoffen verzorgd. Tijdens de zomer kunnen enkele rode en donkerpaarse dagleliesoorten gevoelig op de felle zon of sterke regen reageren. Een beetje schaduw voorkomt dit. Uitgebloeide bloemen worden regelmatig verwijderd.
In de winter is geen vorstbescherming nodig. Het oude blad beschut de wortels van de daglelie tot het voorjaar. Gevaarlijk zijn schommelende temperaturen in de winter. Door het afwisselende dooien en vriezen is het mogelijk dat een bacteriële blad- en spruitrotting ontstaat.
In het begin van de lente kunnen de jonge uitlopers door slakken worden aangevreten. Verder ongedierte zoals de hemerocallis galmuggen, rode spint, tripsen of bladluizen kunnen de daglelie bevallen. Vochtige en warme plaatsen verhogen het risico van een schimmelinfectie door wortelhals rotting.
Hoe worden daglelies vermeerderd?
Een verjonging van de planten is alle 2 tot 3, uiterlijk alle 3 tot 5 jaar aan te bevelen. Hierdoor blijft de groeikracht van de daglelies behouden en wordt een vroege vergrijzing tegengegaan. Dit wordt oftewel in het begin van de lente voordat de planten uitlopen of in de herfst enkele weken voor de vorst gedaan. Het verjongen betekent dat de planten op meerdere plaatsen gedeeld worden. Dit is ook de enige goede mogelijkheid, hoe de hybriden soortecht vermeerderd kunnen worden. Grote teruggesnoeide planten worden met een steekschop of een groot broodmes voorzichtig gedeeld. Zaaien is niet onmogelijk, in tegendeel. Het zaad kiemt moeiteloos bij 20° C. Afgezien van de wilde soorten mag men door de gemakkelijke kruisingen van het zaad geen gelijkwaardige planten verwachten.
Hoe kunnen daglelies worden gebruikt?
Daglelies hebben de naam bijzonder onderhoudsvriendelijk en wekenlang attractief te zijn. Ze behoren in een beet met vaste planten, zijn typisch in een boerentuin, sieren vijverranden of vormen mooie composities met siergrassen of hosta’s. Ook aan de rand van heesters zijn ze mooi, als ze tenminste voldoende licht krijgen. In een smalle border aan de rand van huismuren kunnen de daglelies zich ook uitstekend presenteren. In borders nemen ze door hun niet te overziende verschijning een leidende plaats in. Als deze nog met lage bodembedekkers omringd worden, komen ze optisch nog beter tot hun recht.
Zijn daglelies eetbaar?
Lange tijd lachte men erom, maar daglelies zijn inderdaad eetbaar. Niet het blad, maar wel de bloemen worden door creatieve koks gebruikt. De pittige bloemblaadjes verrijken salades en worden graag als garnering gebruikt. In de pan kunnen ze even aangebraden of geblancheerd worden. Als bijwerking kan men na het eten een blauwe tong hebben, want sommige soorten bezitten verkleurende inhoudsstoffen.
Wanneer bloeien daglelies?
De bloeiperiode van daglelies is afhankelijk van de soort en begint in de hoge zomer. Ze duurt meerdere weken, ook als de enkele bloem al na één dag vergaat. De vaste planten lijken voortdurend nieuwe bloemen te leveren.
Verdere informatie
De daglelies behoren tot één van de meest geliefde zomerse vaste planten, botanisch hemerocallis genoemd. Dit komt uit het Grieks en betekent “dagschoonheid”. Gelukkig is haar schoonheid langer dan één dag, want de naam heeft betrekking op de vergankelijkheid van de enkele bloem. Deze is na één dag heel snel vergaan. Maar wat betekent nu één enkele bloem als bij een uitgegroeide daglelie wekenlang meerdere honderden bloemen komen en gaan.
Tot het geslacht van de daglelies behoren ca. 15 rassen, die als groenblijvende, half groenblijvende en kruidige vaste planten groeien. Het geringe aantal rassen is bedrieglijk, want intussen zijn er meer dan 50.000 hybriden en kruisingen. Een onoverzichtelijke hoeveelheid, die niks te wensen overlaat. De hype begon honderd jaar geleden in Noord-Amerika doordat ze intensief gekweekt werden. Tot vandaag de dag is nog geen einde in zicht. De meeste soorten komen van overzee. Zelfs een aparte plantenvereniging zorgt voor de kenmerkende tuinplanten. Daglelie enthousiasten zijn er ook in onze regio, die eigen soorten gekweekt en geselecteerd hebben.
De wilde soorten komen oorspronkelijk uit Oost-Azië. Ze groeien over vochtige weiden, bosranden en berggebieden in China, Korea en Japan. In de ondergrond vormen de vaste planten wortelstokken waaruit gebogen, riemvormige bladeren tevoorschijn komen. In de loop der jaren worden de planten zo breed dat de buren zich bekneld kunnen gaan voelen. De spruiten groeien verschillend hoog. Kleine rassen en soorten worden slechts 25, grote daglelies tot wel 120 centimeter hoog. Bloemen verschijnen in de zomer in verschillende vormen, afhankelijk van de soort, driehoekig, rond, gevuld, spin- of stervormig. Markant zijn de ver naar buiten reikende meeldraden. Ze zitten aan lange, vaak in het bovenste gedeelte vertakte bloemschachten. De bloeikracht blijft wekenlang. Daglelies zijn zgn. remontant. Dat betekent dat ze na de eerste bloeiperiode nogmaals bloeien. De kleuren reiken van bijna wit tot een donker zwartrood, afhankelijk van de soort zijn ze één- of meerkleurig. Gele en oranje kleuren overwegen. Hoe verschillend alle soorten ook zijn, één ding hebben ze gemeen: de enkele bloem vergaat na één dag.
Er wordt niet te veel beloofd als daglelies onontbeerlijke en uiterst decoratieve tuinplanten genoemd worden. Er is nauwelijks iets aan te merken op hun aantrekkelijkheid, waardoor ze een lang leven hebben. Daglelies zijn welkom in gemengde en meerjarige borders. Compacte soorten vinden hun plek in rotstuinen of als vaste aanplant in potten en troggen.
