Hazelnoot correct snoeien, oogsten en planten
Inhoudsopgave
Hoe wordt hazelnoot correct geplant?
Zonnige plaatsen bieden de beste omstandigheden voor bloei en vruchtvorming. Op schaduwrijke standplaatsen zijn geen grote opbrengsten of grote noten te verwachten. Hoewel hazelaars zeer flexibel zijn, heeft diepe, vruchtbare en gelijkmatig vochtige grond de voorkeur. Verstevigde bodems worden voor het planten diep losgemaakt en belucht met drainagematerialen. Anderzijds worden lichte zandgronden verrijkt met humus of compost om het waterbergend vermogen te verbeteren. Als de standplaats van de hazelnoot onbevredigend is, zal zij dit laten zien door middel van zwakke oogsten en trage groei.
Vanwege hun grootte worden hazelnoten zelden in rijen gekweekt, zoals gebruikelijk is in de commerciële teelt. Ze zien er het beste uit als ze als solitair worden geplant. Ze ontwikkelen een gelijkmatige kroon en zijn alleen al vanwege hun uiterlijk erg decoratief. Geïntegreerd in groepen moet er een afstand van minimaal 4 meter tot de buurman zijn. Kleinere afstanden zorgen voor concurrentie ten koste van vruchtvorming.
Hazelaars kunnen het hele jaar door in bakken worden geplant. Het voorjaar, of beter nog het najaar, is en blijft ideaal om te planten. Het plantgat wordt beduidend groter gegraven dan de kluit. Het intensief losmaken van diepere grondlagen met een spitvork is aan te raden, vooral bij vaste grond of vaste grondlagen in de ondergrond. Zand en compost zorgen voor meer losheid in het wortelgebied. Ook wordt het plantgat dieper gegraven in zandgrond. In plaats van diep los te maken, moet vruchtbare compost of humus worden ingevuld. Hoewel de organische componenten na verloop van tijd vergaan, geven ze de hazelnoot een betere start in de groeifase. Bij het insteken wordt de kluit niet te diep geplant. Na het planten wordt de hazelnoot omgeven met bladmulch. Het vermindert de bodemverdamping, beschermt de jonge wortels tegen vorst en voorziet de struik van voedingsstoffen uit de natuurlijke mineralisatie.
Hoe wordt de hazelnoot correct verzorgd?
Hazelnoten dringen aan op gelijkmatige bodemvocht, ook in de zomer en droge periodes. Water geven is aan te raden in droge periodes. Hoewel gevestigde bladverliezende struiken niet verdorren, verliezen ze hun vruchtzettingen en is de oogst slecht. Meststoffen zijn over het algemeen niet nodig. De uitzondering is, zoals zo vaak, zandgrond, die nauwelijks voedingsstoffen bevat of kan opslaan. Het helpt om elk voorjaar compost als mulch rond de hazelnoot aan te brengen en te zorgen voor voldoende bodemvocht.
Hoe wordt de hazelnoot correct gesnoeid?
Hazelaars groeien uit tot meerstammige grote struiken met steeds dichtere kronen. Om ze onder controle te houden en om licht in het binnenste van de kroon te laten, worden ze regelmatig gesnoeid. Oudere takken worden dicht bij de basis verwijderd in de vorm van een dunnere snede. Radicale snoei wordt getolereerd door de hazelnoten, hoewel er de komende drie of vier jaar weinig opbrengst wordt verwacht.
Hoe wordt de hazelnoot correct vermeerderd?
Voor thuisgebruik is de eenvoudigste manier om hazelnoten te vermeerderen door de top van de stengels te gebruiken. Eenjarige scheuten worden in het vroege voorjaar of de herfst naar de grond gebogen nadat de bladeren zijn gevallen en in een spleet in de grond gefixeerd, zodat de punt van de scheut uitsteekt. Zodra er voldoende wortels zijn gevormd, scheidt u top van de stengel van de moederplant en plant u het uit. Professionele tuinders enten hazelaars in de late winter om hoogproductieve soorten aan te trekken.
De ergste vijand van de hazelnoottuinier is de hazelnootboorder. Het insect heeft een gebogen slurf en boort ronde gaten in de noten. Erger dan het volwassen dier zijn de larven, die er noten uit knabbelen. Een halt toeroepen is meestal niet eenvoudig. Lijmbanden verminderen het probleem bij één of weinig stammende struiken. Lege noten moeten ook worden verzameld en weggegooid. Notendieven zoals eekhoorns of hazelmuizen zijn vervelend, maar geen ongedierte. U moet gewoon op tijd oogsten om ze te voorkomen. Ongunstige standplaatsen of veranderende weersomstandigheden kunnen een schimmelaantasting veroorzaken, zoals galeniet, honingzwam of echte meeldauw.
Hoe kan de hazelnoot gebruikt worden?
Hazelnoten zijn zowel nuttige als sierplanten. Hun vruchten zijn smakelijke noten die geschikt zijn voor consumptie. In tuinen worden bladverliezende struiken gewaardeerd als grote struiken voor privacy en heggen. Soorten met gele of rode bladeren zetten kleuraccenten en inspireren met contrasterende bladkleuren. Vooral de kurkentrekkerhazelaar met zijn sterk gedraaide takken is populair.
Hoe wordt de hazelnoot correct geoogst?
Afhankelijk van de weersomstandigheden begint de hazelnootoogst in de nazomer. De noten moeten rijp genoeg zijn om van de boom te vallen. Het is het beste om de takken te schudden, zodat ze naar beneden vallen en kunnen worden verzameld. Van de boom plukken wordt afgeraden, omdat onrijpe hazelnoten uitdrogen en niet lang houdbaar zijn.
Hoe wordt de hazelnoot correct gedroogd?
Om de hazelnoten te drogen, worden ze ontdaan van de schil en in een platte zeef of houten kisten in een droge, goed geventileerde ruimte geplaatst. Hazelnoten zijn zes maanden tot een jaar houdbaar op een koele, droge plek. Hoe ouder ze worden, hoe meer smaak ze verliezen.
Verdere informatie
De hazelaar, beter bekend als de gewone hazelnoot (Corylus avellana), is een bekende en populaire struik. Het thuisland strekt zich uit van Europa tot aan de Kaukasus en is ook terug te vinden in de inheemse natuur. De wilde vorm van de hazelnoot komt voor in het middelgebergte en in de Alpen. Samen met 15 andere verwante soorten vormt de hazelaar het botanische geslacht Corylus in de berkenfamilie (Betulaceae). Haar zussen wonen in het Verre Oosten van Azië of Noord-Amerika. Hazelaars komen niet in het wild voor op het zuidelijk halfrond.
De geschiedenis van de hazelnoot gaat terug tot het stenen tijdperk. Onze voorouders erkenden toen al dat de vetrijke vruchten een waardevolle voedselbron zijn voor en tijdens de winter. Veredeling en selectie van cultivars met grotere vruchten begon al vroeg. Bewijs uit de Griekse en Romeinse tradities bewijzen het belang van de tijd. Professionele teelt loont vandaag de dag nog steeds niet, omdat de oogsten door ons klimaat onregelmatig en zwak zijn in vergelijking met Zuid-Europa. Late vorst beschadigt de vroege bloei en voorkomt opbrengstzekerheid.
De hazelaar is een bladverliezende, meerstammige struik die tot 5 meter hoog kan worden. De twijgen zijn afwisselende, brede, hartvormige bladeren met een gekartelde bladrand. Sommige cultivars (variëteiten) wijken qua kleur af van de zuivere soort. De soort 'Aurea' betovert met felgele jonge bladeren en 'Purpurea' met diep donkerpaars blad. Beiden zijn uitstekende sierbladplanten met een uitgesproken postuur, ideaal als hoofdrolspelers in plantages of solitair.
De bloeiperiode is bekend bij mensen met een allergie. Al in de winter verspreiden de mannelijke bloemen hun stuifmeel in de wind. De bloemen zijn herkenbaar als gele katjes die ruim voor het uitlopen van de bladeren aan de takken bengelen. Nadat de onopvallende vrouwelijke bloemen zijn bevrucht, duurt het bijna een half jaar voordat de eerste vruchtzettingen te zien zijn. Hoewel beide geslachten aan één plant groeien, zijn hogere opbrengsten alleen te verwachten als er een tweede soort in de buurt is. De snelle fruitgroei begint midden in de zomer. Binnen een paar weken rijpen de hazelnoten (zaden) in komvormige peulen. Als ze rijp zijn, drogen de schelpen uit en vallen de noten op de grond. Hun oogst blijkt een race te zijn tegen kleine dieren die op zoek zijn naar voedsel. Hoe schattig eekhoorns ook zijn, ze zijn druk bezig met het verzamelen van noten. Wie op een oogst hoopt, moet snel zijn.
Hazelnoten kunnen niet worden beperkt tot de status van puur gewas. De heesters zijn decoratieve sierbomen voor in de tuin. Eerst en vooral de kurkentrekkerhazelaar (Corylus avellana 'Contorta') met zijn sterk gedraaide takken. Ze worden maar al te graag geknipt en als decoratie in huiskamers geplaatst. De staafachtige scheuten van de zuivere soort worden gebruikt door mandenvlechters of voor alternatieve omheiningsconstructies.
