Roos van Jericho
Inhoud
Hoe wordt de Roos van Jericho geplant?
De echte roos van Jericho wordt in onze regio niet gekweekt. De valse roos van Jericho echter wel. Met een beetje geluk, krijgt men deze als droog bolletje in de kerstperiode op kerstmarkten.
Om een plant te kweken moet deze natuurlijk levensvatbaar zijn. Bij het droge bolletje is dat niet direct zichtbaar – hier kunt u dat alleen zien door het uit te proberen. De mosvaren wordt als kamerplant gehouden omdat ze niet vorstbestendig is. Hij heeft een temperatuur van meer dan 5° C nodig, ook in de winter. Als standplaats wordt een lichte of zonnige plaats aanbevolen. Als potgrond kan men normale bloemenaarde gebruiken gemengd met een beetje kalk, omdat de valse roos van Jericho één van de weinige mosvarens is die aan een alkalische bodem de voorkeur geeft.
Hij wordt echter meestal helemaal niet geplant, maar alleen in een schaal met water gelegd. Daar ontvouwt de plant zich binnen enkele dagen als platte rozet. De scheuten rollen dan helemaal uit. Als men de plant niet als decoratie voor een korte periode wenst, kan men de plant ook op een vochtig substraat leggen. Daarop krijgt de plant wortels en groeit aan. Met nog een beetje meer geluk ontstaan er aan de onderkant van de bladeren levensvatbare sporen die als zaad werken en voor nakomelingen zorgen.
Hoe wordt de roos van Jericho verzorgd?
De roos van Jericho wordt als normale kamerplant gehouden. Als het substraat vochtig blijft, groeit ze als een eenvoudige mosvaren. De verzorging met voldoende voeding is gegarandeerd als de plant alle één tot 2 maanden wordt bemest. Als men de plant laat uitdrogen, ontstaat het bekende droge bolletje en blijft zo totdat de plant opnieuw water krijgt. De echte opstanding lukt normaal gesproken slechts éénmaal. Als de onderkant van de bladeren sporen krijgt, kunnen deze uitgezaaid worden als ze rijp zijn. Eenvoudiger is het delen van de wortels in het voorjaar.
Welke betekening heeft de roos van Jericho?
De gedachte om de doden opnieuw tot leven te wekken, fascineert de mensen al sinds oudsher. Deze spirituele gedachte begeleidt bijna alle culturen sinds de bijbelse tijd en betreft alleen de echte roos van Jericho. Door de bedoeïenen wordt de plant voor geneeskundige doeleinden gebruikt. Bij ons is de woestijnroos bekend als geluksbrenger die van generatie tot generatie wordt doorgegeven.
De valse roos van Jericho heeft deze geschiedenis niet. Hij heeft helaas de naam een goedkope kopie van de woestijnroos te zijn.
Verdere informatie
Ieder jaar opnieuw, in de kerstperiode, is een botanische curiositeit op ieders lippen: De roos van Jericho, ook bekend als opstandingsplant. Al in de bijbelse geschriften wordt ze genoemd. Ze wordt over het algemeen als geluksbrenger beschouwd en wordt in de volksmond woestijnroos genoemd. De plant is een eenjarige kruidachtige kruisbloemenplant (Brassicaceae) uit Noord-Afrika en West Azië, die als enige van haar soort (Anastatica) geen familie heeft. Het kruid bloeit in zijn afstammingsgebied in het voorjaar met kleine, bijna witte bloemen. Als het zaad wordt gevormd rolt de stervende spruit aan het eind van het groeiseizoen in elkaar. De naar binnen gerichte takken beschermen de generatieve nakomelingen. Zodra het vocht de plant raakt, opent deze zich en kleurt de vroegere spruit naar een lichte olijfkleur, waarbij een deel van het zaad wordt vrijgegeven. Door deze eigenaardigheid lijkt het erop alsof de plant opnieuw tot leven is gekomen. Daarom noemt men de (echte) roos van Jericho ook “opstandingsplant”. Ze is echter geen plant die tot nieuw leven gewekt kan worden. De natuurkunde zorgt ervoor dat de roos van Jericho op bedrieglijke wijze deze verschijning oproept. Als plant treft men het eenjarige kruid in onze regio niet aan. De plant geldt echter als bijzondere decoratie, vooral in de kerstperiode.
Wat in onze regio als opstandingsplant of roos van “Jericho” bekend is, is een sporenplant (Selaginella lepidophylla) uit het zuidelijke noord- en Midden-Amerika. Selaginella lepidophylla wordt eveneens opstandingsplant of valse roos van Jericho genoemd. Hoewel beide planten op elkaar lijkende triviaalnamen hebben, lijken ze bijna helemaal niet op elkaar. Het afstammingsgebied van de mosvaren zou men nooit op droge standplaatsen, deels zelfs in woestijngebieden vermoeden.
Karakteristiek zijn de spiraalvormige takken. Ze ontstaan uit de kiemsystemen van de zijscheuten en lijken op rozetachtig groeiende dwergconiferen met een hoogte van minder dan 10 cm. Deze opvallende groeivorm ontstaat doordat de wortels zich als een schroef draaien. Planten die een wisselende droogte en vochtigheid hebben, hebben de gewoonte bij droogte de bladeren in te rollen. Op deze manier kan de plant maandenlange of zelfs jarenlange droogte overleven. Zodra ze vochtigheid door regen of het gieten krijgen, veranderen ze binnen enkele dagen weer in groene en platte rozetten. Alle takken rollen weer volledig uit. Dit effect maakt de indruk dat de plant weer tot leven gewekt wordt – daarom de naam “opstandingsplant”. De ervaring leert dat de echte opstanding meestal maar éénmaal lukt. Alle verdere opwekkingen zijn slechts fysieke reacties en hebben met het echte leven oftewel de fotosynthese weinig te maken.
Dit opwekken geeft echter aan beide planten een mystiek en spiritueel flair, dat tot in ons moderne en technologische tijdperk is blijven bestaan.