Terug

Kerstrozen correct verzorgen, snoeien en planten

Inhoud

 

Hoe worden kerstrozen correct geplant?

Kerstrozen zoeken een plaats tussen heesters oftewel in de lichte schaduw. Licht valt in de winter door de ontbladerde kronen en zorgen voor de bloemvorming. Met het uitlopen in de lente biedt het bladerkleed van de bomen en struiken bescherming tegen de felle zon. Vorst is geen probleem voor kerstrozen als deze in hun natuurlijke omgeving staan. Daar ligt normaal gesproken voldoende sneeuw, die isolerend werkt. In het laagland is er vaker sprake van kale vorst van meer dan -10° C. Deze vorst kan zowel de bladeren als de bloemen beschadigen. De plant zelf overleeft de kou meestal zonder schade. 

Veel planten kunnen nauwelijks gedijen in een kalkhoudende, zware kleibodem. Ook wat dit betreft is de kerstroos een uitzondering. Ze geeft zelfs de voorkeur aan een dergelijke bodem. Ophopend vocht mag echter niet ontstaan. Een lichte of zandige bodem die de nijging heeft uit te drogen, wordt niet graag gezien. Hieraan moet compost, bentoniet (gesteentemeel ter verbetering van de bodem) en kalk worden toegevoegd. Magnesium- of dolomietkalk is in de tuin succesvol gebleken.

Bij de optimale planttijd wordt een verschil gemaakt, of de plant uit de volle grond of de kas afkomstig is. In de volle grond gekweekte planten zijn gewend aan de weersomstandigheden en kunnen het hele jaar door geplant worden, behalve als de grond bevroren is. Anders is het met de prachtig bloeiende kerstrozen rondom de kerst. Deze komen over het algemeen uit de kas. Deze zijn weliswaar vorstbestendig, maar niet direct. Ze hebben één seizoen nodig om aan de volle grond te wennen. Deze kerstrozen worden zolang beschut gehouden tot ze in de lente na de laatste (heftige) vorst buiten geplant kunnen worden.

Kerstrozen zijn de laatste jaren geliefde potplanten geworden. Het is moeilijk ze duurzaam in een pot te houden. Uiterlijk vanaf het moment dat ze een povere indruk maken, moeten ze in het perk geplant worden. Zand en kleihoudende tuingrond zijn aanbevolen additieven. Oud metselwerkpleister kan worden verwerkt om de PH-waarde te verhogen. Professionals gebruiken zelfs een beetje gips voor het kweken van kerstrozen. Een goede waterafvoer in de pot is essentieel. Zodra de kerstroos lange tijd natte voeten krijgt, wordt ze gevoelig en sterft af.

                                         

Kunnen kerstrozen in balkonbakken?

Kerstrozen zijn tuinplanten en voelen zich in de tuin definitief beter. Als ze in de vroege winter als bloeiende potplant gekocht worden, kan ze tot de lente als balkonplant worden gehouden. Daarna is het aan te raden ze op een geschikte plaats in de tuin te planten.

 

Hoe wordt de kerstroos correct verzorgd?

Een speciale verzorging heeft de kerstroos niet nodig. Ze zijn robuuste vaste planten, die zelfs tegen de strengste winter kunnen. Als ze op een goede locatie staan, groeien en gedijen ze vanzelf. In droge zomers moeten ze af en toe gegoten worden. Beter niet op het blad, maar rondom de wortels van de plant. Een langaanhoudende waterfilm op de bladeren kan tot bladvlekken, een schimmelziekte, leiden. Te veel vocht in de spruit kan in het begin van het voorjaar moniliarot veroorzaken. Het jonge blad wordt door slakken zeer geliefd en kan daarom door slakkenvraat beschadigd worden. Een zandige of zure bodem wordt regelmatig verbeterd en kalk toegevoegd.

 

Hoe worden kerstrozen gesnoeid?

Kerstrozen hoeven niet te worden gesnoeid. Slechts afgestorven plantdelen worden in het voorjaar verwijderd. Als ze blijven liggen veroorzaken ze vaak schimmelziektes. Indien gewenst worden de zaadhoofden voordat ze opengaan verwijderd. Als ze aan de plant blijven zaait de kerstroos zichzelf goed uit. Meer over het onderwerp Kerstrozen snoeien.

 

Hoe worden kerstrozen vermeerderd?

Kerstrozen, zoals ook andere planten van het nieskruid zaaien zichzelf uit als ze op de optimale standplaats staan. Tuinders, die niet zoveel moeite willen doen, laten het uitzaaien graag aan de natuur over en verplanten dan het jaar daarop de jonge planten. Kerstrozen zijn zgn. koude kiemplanten en worden in de herfst uitgezaaid. Door de koude worden ze geprikkeld te kiemen. Als er verschillende soorten van het nieskruid in de tuin staan, kan ervan worden uitgegaan dat nieuwe soorten ontstaan. De vaste planten kruisen zich graag en de tuin wordt daarmee een eigen kweeklaboratorium. Behalve het stinkend nieskruid (Helleborus foetidus) kunnen bijna alle soorten en hybriden in het vroege voorjaar of de late zomer worden gedeeld.

Hoe kunnen kerstrozen gebruikt worden?

Kerstrozen, maar ook alle andere planten van het nieskruid zijn robuuste en decoratieve vaste planten die vroeg bloeien. Ze sieren bloemperken, borders en tijdelijk bloempotten en -bakken op het balkon. Het donkergroene blad zorgt voor een mooie bladdecoratie en geeft structuur aan vaste struikbeplantingen. Door hun giftigheid zijn ze niet meer als geneeskrachtige planten te gebruiken.  

 

Zijn kerstrozen giftig?

Zoals de meeste gewassen van de ranonkelfamilie bezitten ook kerstrozen en het nieskruid giftige inhoudsstoffen in de vorm van alkaloïde en glycoside. Deze giftige stoffen bevinden zich in alle plantdelen, vooral in de wortel. Bij het gebruik als potplant is het daarom belangrijk bijzonder voorzichtig te zijn als er kinderen in de buurt zijn. De bloemen wekken een bijzonder interesse in het bijna bloemloze jaargetijde.

 

Welke soorten kerstrozen zijn er?

De familie van het nieskruid is met de 15 soorten nogal overzichtelijk. In de handel zijn echter talrijke hybriden te vinden, die spectaculaire kleuren of gevulde bloemen bezitten.

 

  • Stinkend nieskruid (Helleborus foetidus) – groenbloeiende en hogere soort met palmachtig blad, wat door deling niet kan worden vermeerderd.
  • Kerstroos (Helleborus niger) – vroege witbloeiende soort die erg bekend en geliefd is.
  • Voorjaarsroos (Helleborus x hybridus) – hybriden en kruisingen met prachtige bloemkleuren en -tekeningen.
  • Oosters nieskruid (Helleborus orientalis) – goed groeiende statige soort, afkomstig uit talrijke kruisingen.
  • Purper nieskruid (Helleborus purpurascens) – robuuste soort met bijna zwarte bloemen en contrastrijke lichte stuifmeeldraden.

 

Verdere informatie

In de winter ziet men maar zelden buiten bloemen bloeien. Een uitzondering vormen de kerstrozen (Helleborus niger) die tot de familie van het nieskruid (Helleborus) behoren. De winterbloeiende vaste plant is ook bekend onder de naam zwart nieskruid of sneeuwroos. De oudere wortels zijn meestal donkerder, zelfs zwart. In milde winters kan het voorkomen dat de struik al tijdens de kersttijd bloeit en kan men genieten van de sneeuwwitte bloemen en de stralende gele meeldraden. De bloemenhandel heeft de kerstroos ook als potplant ontdekt, die graag met de kerst cadeau wordt gedaan.

Tot de familie van het nieskruid behoren ca. 15 vaste planten soorten. Ze zijn in rots-, weide- en struikregio’s van Centraal-Europa tot West-Azië verspreid. Als klassiek ranonkelgewas (Ranunculaceae) houden ze van een kalkhoudende bodem en zijn meestal alle plantdelen giftig. Ze ontwikkelen wortels of horsten, waaruit vaak basale bladeren ontstaan. Ze zijn wintergroen en worden in het voorjaar meestal met, of na de bloei afgeworpen. Daarna ontwikkelt zich nieuw blad. Deze gebeurtenis is niet duidelijk te zien omdat het afsterven en opnieuw uitlopen parallel verloopt.

De kerstrozen zijn inheemse planten die van de Alpen tot aan het noordelijke Balkangebied in de gebergtes voorkomen. De ca. 20 tot 30 cm hoge kerstrozen bloeien al vroeg op donkere stelen. Bij het opbloeien in de vroege winter is de schaalvormige bloem groen-wit. De bloeiperiode begint in de sneeuw en duurt tot het voorjaar. Bij het verwelken van de bloemen kleuren deze naar roze-wit. De wintergroene bladeren zijn waaiervormig, samengesteld uit 7 tot 9 langwerpig gekartelde enkele bladeren. Ze zijn ruw en voelen leerachtig aan.

Vanaf de oudheid tot in de late Middeleeuwen werd de kerstroos ook als geneeskrachtige plant gebruikt, vooral bij storingen van het hart en de geest. Omdat de plant heel giftig is, wordt van medicinaal gebruik dringend afgeraden. De wortels bevatten glycoside, die een soortgelijke werking als die van het vingerhoedskruid (Digitalis) hebben.

In de tuin zijn kerstrozen prachtige bloeiende planten waarvan men op een ongebruikelijk tijdstip veel plezier van de grote bloemen kan hebben. Als ze op de juiste locatie staan, zijn ze eenvoudig te onderhouden en jarenlange trouwe tuinbegeleiders. 

omhoog
Trusted Shops Guarantee