Koffieplant (Coffea arabica)
Inhoudsopgave
- Koffieplant standplaats
- Koffieplant verzorgen
- Koffieplant bemesten
- Koffieplant snoeien
- Koffieplant verpotten
- Koffieplant vermeerderen
- Koffieplant ziektes
- Koffieplant gebruik
- Koffieplant verdere informatie
1. Koffieplant standplaats
De Coffea Arabica staat het liefst op een lichte standplaats op de vensterbank of in de serre, maar pas in het begin op met direct zonlicht. De koffieplant wordt namelijk opgekweekt onder gefilterd licht. Als de koffieplant in de zomer voor een raam op het zuiden komt te staan, is het raadzaam twee tot drie meter afstand te behouden. Geleidelijk kan de koffieplant dichter bij het raam komen te staan. Mits het niet te heet wordt direct achter het glas. In de winter is een standplaats direct voor het raam wenselijk.
De Coffea Arabica heeft minimaal vijf uur direct zonlicht per dag nodig. Als de kamerplant te donker staat, zal er geen vers blad worden aangemaakt en kan de plant zijn blad laten vallen. Ook is de kans op wortelrot groter, omdat de koffieplant dan minder water verbruikt. Te veel licht is schadelijk wanneer de temperaturen achter het glas te hoog oplopen. Het blad zal dan verbranden.
2. Koffieplant verzorgen
Deze kamerplant verbruikt redelijk wat water in de lente en zomer, zorg ervoor dat de grond vochtig blijft, maar de plant houdt niet van wateroverlast. Een licht vochtige grond is voldoende.
De hoeveelheid water is afhankelijk van onder andere de grootte van de koffieplant. Is de grond na twee dagen alweer droog, geef dan iets meer. Is de grond na vier dagen nog erg nat, geef dan iets minder. In het begin zal het experimenteren naar de juiste hoeveelheid zijn. Na verloop van tijd weet u precies hoeveel water de koffieplant nodig heeft.
Het is raadzaam om bij een nieuwe plant de grond regelmatig te controleren op de vochtigheid door een vinger in de grond te steken. Doe dit ook zodra de plant verplaatst of verpot wordt. Zo leert u vanzelf hoe vaak en hoeveel water de plant nodig zal hebben.
Sproeien
Het is aan te raden om de koffieplant regelmatig te sproeien. Woonkamers zijn over het algemeen te droog, waardoor sproeien noodzakelijk is, zeker in de winter. Ook blijft het blad hierdoor mooi glimmen door het stof op de bladeren weg te sproeien. Zonder stof op de bladeren kan de koffieplant meer zonlicht opnemen, hierdoor is de kamerplant beter in staat zich te ontwikkelen.
3. Koffieplant bemesten
De koffieplant wordt in de lente en zomer alle 2-3 weken bemest met een meststof voor kamerplanten. In de winter is dit niet nodig. De koffieplant is dan in rust, groeit niet en verbruikt nauwelijks voedingsstoffen. Te weinig voeding zal de groei, in de lente en zomer, afremmen. Ook kan de koffieplant hierdoor zijn groene kleur geleidelijk verliezen, omdat de plant te weinig ijzer heeft wat voor de groene kleur belangrijk is.
4. Koffieplant snoeien
Als de Coffea Arabica te hoog wordt of als meer uitlopers aan de plant gewenst zijn, kan deze gesnoeid worden. Hiervoor kan de stam afgezaagd worden. Het is voordelig om dit in de lente of zomer te doen, omdat dan de kans het grootst is dat een afgezaagde stam weer uitloopt. De afgezaagde stam van de Coffea Arabica is gevoelig voor schimmelinfecties en diverse bacteriën, wij raden aan deze af te dichten met wax.
Om de plant attractief te houden kunnen ook het blad en de stengels gesnoeid worden. Doe dit zo dicht mogelijk bij de stam. Het blad snoeien is raadzaam vlak voor elke herfst, zodat meer licht de kern van de kamerplant bereikt. In de lente loopt de koffieplant dan weer prachtig uit. Ook in de lente kan gesnoeid worden, zodat de plant meer energie heeft om zich te herstellen.
5. Koffieplant verpotten
Verpot de Coffea Arabica in de lente of direct na aanschaf. Herhaal dit wanneer de pot te klein wordt. Dit kan na een jaar gebeuren, maar soms is eens per twee jaar voldoende. Verpotten in de lente heeft de voorkeur, omdat beschadigde wortels dan sneller herstellen. Plaats de plant in een pot die minimaal twintig procent breder is en gebruik normale potgrond.
Gebruik geen hydrokorrels op de bodem als de pot waterdicht is. Het stilstaande water, dat zich tussen de hydrokorrels verzameld, kan minder gemakkelijk door de wortels worden bereikt en gaat rotten. Wanneer de pot een drainage gat heeft, zijn hydrokorrels wel aan te raden. Een grotere pot stimuleert de groei, verhoogt de gezondheid van de plant en creëert een grotere waterbuffer omdat de grond meer vocht kan opnemen.
6. Koffieplant vermeerderen
Deze plant is te kweken door middel van zaad en stekken. In het geval van zaad is het van belang de vrucht eerst boven het water te laten hangen, hierdoor zal hij waterwortels aanmaken. Na verloop van tijd kan het plantje met wortels worden overgeplant in potgrond.
Het vermeerderen van de Coffea Arabica door middel van stekjes gaat aanzienlijk makkelijker. Zodra de plant stekjes aanmaakt worden deze voorzichtig van de plant gehaald, belangrijk is het erop te letten dat de wortels zoveel mogelijk intact blijven. Plaats het stekje vervolgens in losse licht vochtige potgrond. In beide gevallen raden wij aan de luchtvochtigheid te verhogen. Dit kan door een zak over de te plant te doen. De hogere luchtvochtigheid verhoogt de kans op succes.
7. Koffieplant ziektes
De Coffea Arabica is gevoelig voor ongedierte en ziektes in gevallen van kou, tocht of droge lucht. Als de Coffea Arabica last heeft van ongedierte, raden wij aan de kamerplant te behandelen met een biologische bestrijding of gebruik te maken van een chemisch bestrijdingsmiddel.
Bruine bladeren kunnen duiden op kou, tocht of een te droge lucht. Besproei in dit geval de kamerplant of plaats de plant op een plek zonder tocht en kou. Bruine bladranden hebben vaak te maken met een teveel aan water, verminder in dit geval de watergift. Controleer ook de grond door een vinger in de grond te stoppen. De plant ontvangt te veel licht als de bladeren geel worden. Plaats de plant in dit geval een meter verder van het raam.
8. Koffieplant gebruik
De Coffea Arabica kan tot bloei komen in de huiskamer, mits deze goed wordt verzorgd. De eerste subtiel geurende bloemen verschijnen na 3 tot 4 jaar, zodat u uw eigen bonen kunt oogsten als de omstandigheden ideaal zijn. Witte bloemetjes zullen dan zichtbaar zijn in de lente, waarna de koffiebonen zich vormen. Wanneer de plant gedurende het jaar chemisch behandeld werd, bijvoorbeeld tegen ongedierte, is echter af te raden van consumptie.
Als de rode bessen donkerpaars worden zijn ze rijp om geoogst te worden. De bessen bestaan uit een taaie vruchtwand en een sappig deel, het vruchtvlees. Deze wordt verwijderd en de blootgelegde koffiebonen worden uitgespreid en in de zon gedroogd.
- Vroeger werd de koffie gebrand in gietijzeren pannen. Tegenwoordig worden op internet kleine koffiebranders verkocht. Gebrande koffie is alleen voor thuisverbruik vrijgesteld van belasting.
Koffieplanten zijn niet giftig en daarom veilig voor kind en dier. Wel wordt de cafeïne (in de boon) beschouwd als giftig. Het onbehandeld eten van de bessen kan ook leiden tot misselijkheid.
Coffea soorten
Er zijn vele soorten Coffea's. De bekendste, en de enige beschikbaar als kamerplant, is de Coffea Arabica. Andere bekende soorten zijn de Robusta koffieplant en de Liberica koffieplant.
Thomas Neder, districtsadviseur voor tuin- en landschapsonderhoud bij het districtskantoor Coburg in Duitsland, beschrijft hier zijn ervaringen met het oogsten en de verdere verwerking:
Koffie uit eigen teelt
De rijpe vruchten van de koffiestruik zijn te herkennen aan hun intens rode kleur. De zogenaamde koffiebessen hebben tot een jaar nodig om te rijpen.
Groene bessen die nog onrijp zijn, zijn meestal niet eetbaar.
Als de rode vruchtschillen van de koffiekers verwijderd worden, verschijnt per bes een lichtgele, tweedelige koffieboon. De koffiebonen kunnen worden gedroogd op een warme plaats, bijvoorbeeld op de vensterbank. Draai ze af en toe om.
Rooster de gedroogde bonen voorzichtig in een pan gedurende 10 tot 20 minuten op de hoogste warmtestand. Ze ontwikkelen nu hun typische aroma.
De koffie ontwikkelt zijn volle smaak 12 tot 72 uur na het branden. De bonen kunnen dan worden gemalen en gebrouwen.
9. Koffieplant verdere informatie
Koffie (Coffea arabica) wordt al 1000 jaar verbouwd.
Koffie komt oorspronkelijk uit de bergen van Ethiopië en is sinds de koloniale tijd één van de populairste dranken geworden. In sommige Europese landen bedraagt de consumptie per hoofd van de bevolking meer dan 1000 kopjes per jaar. Maar wat veel mensen niet weten is dat koffie ook in ons land geteeld kan worden. De koffieplant wordt in de zomer buiten en in de winter binnen geteeld. Na ongeveer 3 jaar verschijnen er witte naar jasmijn geurende bloemen. Deze vormen onafhankelijk van elkaar een groot aantal "kersen" of bessen die eerst groen zijn en later rood worden. Eén bes bevat twee koffiebonen.
