Dille correct planten, invriezen en telen
Inhoudsopgave
Hoe wordt dille correct geplant?
Windbeschutte standplaatsen in de volle of matige zon zijn geschikt als standplaats voor dille. Als grond kann ieder normale tuingrond met een hoge doorlaatbaarheid, matige vruchtbaarheid en gelijkmatig vocht worden gebruikt. Dille gedijt alleen op de plaatsen waar het echt van houdt. Het komt regelmatig voor dat er klachten zijn over het uitblijven van succes bij het kweken van dille. In de meeste gevallen is dit te wijten aan het gebruikte zaad of aan ongeschikte omstandigheden op de standplaats. Bij ongunstige standplaatsen is de grond vaak te zwaar of te nat. Stuwvocht is een knock-out voor dille. Teelt op een opgehoopte dam van doorlatende compostgrond heeft zich bewezen. Dillewortels dringen diep in de grond waardoor de penwortel door de verhoogde ligging nauwelijks last heeft van stuwvocht.
Dille is ideaal voor gemengde teelt. Het is ideaal naast aardbeien, komkommers, kool of sla. Dille heeft positieve effecten op naburige wortelen en pastinaak. De gemengde cultuur beperkt zich allerminst tot de moestuin. Dille is erg decoratief door de mooie gele bloemschermen. Hoewel het kruid slechts eenjarig is, zaait het gewillig. Daarom kan dille als kortlevende seizoensbloem worden opgenomen in kleurrijke bloemperken of gemengde aanplant.
Dille kan zowel worden gezaaid als geplant, afhankelijk van of er zaden of jonge planten zijn. Kleine jonge dilleplantjes zijn tot de zomer verkrijgbaar in speciaalzaken. Ze worden op zijn vroegst half mei buiten geplant na de ijsheiligen.
Bij het zaaien kunt u kiezen tussen direct zaaien vanaf april of voorkweek vanaf maart. Bij de voorteelt gelijkmatig in voorbereide zaaipotten zaaien en op de zonnige vensterbank of in de kas zetten. Wacht met planten op de laatste kans op vorst, die meestal half mei kan optreden. Zodra de nachttemperaturen de dubbele cijfers naderen, worden de zaden in het voorbereide perk gezaaid. Niet te dicht zaaien en een rijafstand van 20 tot 30 cm aanhouden. Dichte plukjes worden uitgedund en eventueel in de keuken gebruikt. De planten die te dicht bij elkaar staan verplanten is niet zinvol, omdat door opgraven de penwortel beschadigd raakt en de dille niet meer groeit.
Als de tuin wat wilder mag zijn, bijvoorbeeld in kleurrijke zomerperken, kunnen de zaden worden uitgespreid. Ervaren tuiniers zaaien tot de zomer elke twee tot drie weken zaden. Dit verspreid zaaien verlengt de oogstperiode en zorgt voor een ononderbroken oogst tot in de herfst.
Hoe wordt dille correct verzorgd?
Als de standplaats goed is, is dille gemakkelijker te verzorgen dan bijna elke andere kruidenplant. Het aromatische kruid wordt regelmatig gegoten met de naburige cultuurplanten. Regelmatig schoffelen van het grondoppervlak is aan te raden om beluchting te stimuleren en overgroei te verwijderen. Meststoffen zijn over het algemeen niet nodig. Toch heeft het verspreiden van plantenmest (smeerwortel of brandnetel) een groeibevorderende werking door bodemmicro-organismen te stimuleren.
Dille vertoont zwakte als het te vaak op hetzelfde gebied wordt gekweekt. Regelmatige teeltpauzes zijn aan te raden om de verspreiding van schimmelziekten tegen te gaan. Permanente bodemvochtigheid is van cruciaal belang. Het leidt onvermijdelijk tot Fusarium-verwelking en plantendood.
Dille zorgt over het algemeen voor zijn eigen voortplanting.Als u een paar vruchtschermen laat staan, verspreidt de wind de zaden door het perk. Om gericht te zaaien, verwijdert u een paar zaden en bewaart u ze lop een lichte, koele plaats tot het volgende jaar. Vegetatieve vermeerdering door deling of stekken is niet mogelijk.
Hoe kan dille gebruikt worden?
Dille is een van de belangrijkste specerijen en geneeskrachtige kruiden in de moestuin. Hij voelt zich thuis in kruiden- of moestuinen, siert kleurrijke bloemenborders of insectenvriendelijke zomerbloemenbeplantingen met zijn decoratieve bloemschermen. Dille is van het grootste belang in de keuken. De fijngehakte bladeren worden gebruikt voor azijn en olie, vis, gevogelte, marinades, zeevruchten, sauzen en salades. De klassieker zijn komkommergerechten, waarin dille niet mag ontbreken. Gesnoeide bloemen zijn geschikt als geurige snijbloem of om kruidenoliën en ingemaakte conserven op smaak te brengen. Geoogste zaden zijn nog aromatischer dan de bladeren. Ze worden gebruikt voor medicinale spijsverteringsthee.
Hoe wordt dille geoogst?
Dillebladeren kunnen de hele zomer worden geoogst. Hele bladeren worden in het voorjaar en de zomer gesneden en vers of gedroogd gebruikt. Zodra de zaden een geelbruine kleur vertonen en loskomen van de zaadkop, worden ze afgesneden en in papieren zakken verzameld.
Hoe wordt dille gedroogd?
Geoogste bladeren en bloemen worden in kleine bundels samengebonden en ondersteboven op een luchtige, droge plaats gehangen. Na 2 tot 3 weken is het meeste vocht verdwenen. De bladeren drogen sneller in de oven op 50°C gedurende een uur, maar het kost meer energie.
Hoe wordt dille correct ingevroren?
Geoogste bladeren worden gewassen en zorgvuldig gedroogd in een slacentrifuge of met keukenpapier. Snijd vervolgens de bladeren in kleine stukjes en leg ze losjes in een diepvriesdoos. Voor kleinere porties kunnen gehakte bladeren in ijsblokjesvormpjes worden gedaan en met een beetje water worden gevuld. Daarna worden de potten in de vriezer geplaatst.
Verdere informatie
De komkommeroogst wordt elk jaar vergezeld van dille met zijn unieke aroma. Bijna geen enkel komkommergerecht kan zonder de al even bekende en populaire specerij en geneeskrachtig kruid. Niet voor niets heeft dille de bijnaam komkommerkruid.
Dille (Anethum graveolens) is een eenjarige plant die oorspronkelijk afkomstig was uit het Verre Oosten tot India. Tegenwoordig kan het aromatische kruid formeel worden omschreven als een kosmopoliet, omdat het over de hele wereld te vinden is. De schermbloemen (Apiaceae) genieten een hoge status in Midden-Europa. Hier is het een van de kruidenplanten die het meest worden gekweekt naast peterselie en bieslook.
Historisch gezien gaan de wortels van de gecultiveerde plant zo'n 5000 jaar terug. Vroeger werd dille beschouwd als een belangrijke medicinale plant. Verschillende indicaties werden opgemerkt door schrijvers uit die tijd. Het aroma, dat vaak wordt ingedeeld tussen peterselie en kummel, werd in de Middeleeuwen gebruikt om geesten af te weren en spijsverteringsproblemen te behandelen. Tot op de dag van vandaag wordt dille in de kruidengeneeskunde gewaardeerd om zijn drainerende, infectiewerende en spijsverteringseffecten.
Dille is een eenjarige, soms tweejarige schermbloem die het botanische geslacht Anethum vormt met een tweede onbekende soort dille (Anethum theurkauffii). Van zijn uiterlijk doet dille denken aan een mogelijke dwergvorm van venkel. Van een lange penwortel ontwikkelt hij een rechtopstaande, holle scheut tot een meter lang. Het heeft gematteerde, draadachtige bladeren die 3 tot 4 geveerd en grijsgroen van kleur zijn. In de zomer verschijnen aan de uiteinden van de scheuten grote, platte bloemschermen met kleine gele bloemen. Veel insecten zien de bloemen als een uitnodiging en zorgen onder andere voor bevruchting. In de nazomer rijpen de bloemschermen uit tot bloeiwijzen met eivormige, afgeplatte zaden. Naarmate de dille rijpt, verspreiden de zaden zich over het gebied en zorgen ze voor nageslacht. Voor de zaaddrager eindigt de vegetatiecyclus na het zaaien.
Dille is enorm populair in de tuincultuur. Het eenjarige kruid is in veel tuinen en moestuinen te vinden, vaak in gemengde teelt met andere soorten groenten. In de keuken wordt dille als onmisbaar beschouwd. Zijn aroma kruidt komkommer- en saladegerechten, visgerechten, sauzen en marinades. Dankzij de ingrediënten belooft de thee al eeuwen verlichting van winderigheid en spijsverteringsproblemen.
