Wijnstokken correct snoeien, vermeerderen en planten
Inhoudsopgave
Hoe worden wijnstokken correct geplant?
In tuinen krijgen wijnstokken een zonnige, warme plek die ook enigszins beschut is tegen de wind. Zonnige binnenplaatsen, hellingen en muren op het zuiden zijn gunstig. De basisvereiste voor de teelt van wijnstokken is een latwerk of een klimhulpmiddel. Een trellis kan goed werken op muren. Bij de professionele teelt worden lange draden gespannen waarlangs de scheuten worden geleid. Sommige soorten ontwikkelen hoofdtakken van wel 100 meter lang. Een ander alternatief is om de planten over pergola's, paviljoenen of carports te laten groeien.
Wijnstokken zijn tolerant ten opzichte van de bodem. De belangrijkste factoren zijn een hoge doorlaatbaarheid en diepte. De wortels van de wijnstokken kunnen met de jaren tot 15 meter in de grond doordringen. Daarom mogen er geen beperkingen zijn door ondoordringbare gesteentelagen in de ondergrond. Wateroverlast is schadelijk voor de wijn. Natte bodems belemmeren de ontwikkeling van de planten, beschadigen het immuunsysteem en zijn vaak de oorzaak van schimmelziekten. Bovendien warmen ze in het voorjaar nauwelijks op.
De druivenplanten worden van de lente tot de zomer geplant. Het plantgat wordt iets groter gegraven dan de kluit en onderaan goed losgemaakt. Dit maakt het voor de wijn gemakkelijker om met zijn wortels diep in de grond door te dringen. De uitgegraven grond wordt gemengd met compost voor zandgronden en zand voor kleigronden. Bij het planten wordt de wijn in een lichte hoek ten opzichte van het latwerk geplaatst. Dit maakt het gemakkelijker voor de winstokken om de klimhulp sneller te vinden. Zorg ervoor dat het entpunt zich boven het grondoppervlak bevindt en in geen geval wordt ingegraven. Het gevulde plantgat wordt vervolgens stevig aangedrukt en grondig bewaterd. De plantafstand is afhankelijk van de beschikbare ruimte of de grootte van het latwerk. Vaak is één plant voldoende voor een goede opbrengst. Een enkele wijnstok kan gemakkelijk groeien op een latwerk van 5 meter breed. De wijnstokken van tegenwoordig zijn zelfbestuivend, dus er is geen tweede bestuiver nodig.
Het is mogelijk wijnstokken in een pot op het balkon of terras te planten, al hoewel het voor de diepe wortelaars niet optimaal is. Raadzaam is hier niet al te sterke groeiers te kiezen. Belangrijk is een grote diepe pot te kiezen. De bodem van de pot wordt gevuld met een drainagelaag. Vervolgens wordt de pot opgevuld met goed doorlatende potgrond met grove poriën die jarenlang structureel stabiel blijft. U kunt zowel potplantengrond als speciale grond voor fruitbomen gebruiken. Vervang de bovengrond minstens om de drie jaar en ververs de laag met nieuwe grond.
Hoe worden wijnstokken verplant?
Het is niet aan te raden om wijnstokken permanent in grote potten te laten groeien. Als diepe wortelaars missen ze de juiste wortelruimte. De diepe wortels maken het ook onmogelijk om oudere wijnstokken te verplanten. In plaats van te verplanten, is het zinvoller om een nieuwe wijnstok te kopen en deze op een nieuwe plaats te planten.
Hoe worden wijnstokken verzorgd?
Dankzij de diep doordringende wortels is het eigenlijk niet nodig om wijnstokken te gieten. Uitzonderingen zijn extreme hitteperiodes en droge fasen, waarin het wortelgedeelte van de wijnstok wordt bewaterd en, indien nodig, te mulchen. Een laag mulch moet op zijn vroegst in de zomer worden aangebracht, omdat dit de snelle opwarming van de grond in het voorjaar onderdrukt. Alleen compost wordt in het voorjaar aanbevolen, omdat deze voedingsstoffen voor de grond levert. Gewone minerale meststoffen worden niet gebruikt voor bemesting. Door hun hoge stikstofgehalte bevorderen ze de verspreiding van bladziekten.
Op een gure standplaats kan enige winterbescherming nodig zijn. Net als bij rozen moet de basis van de stam opgehoogd worden met bv. schorssnippers of moet de stam losjes worden gewikkeld in een lichtkleurig vorstbeschermend vlies. Verse herfstbeplantingen moeten altijd beschermd worden met bv. dennentakken of droge bladeren.
Hoe worden wijnstokken correct gesnoeid?
In tegenstelling tot de meeste bessenstruiken, dragen wijnstokken op het hout van dit jaar. De wijnstokken groeien zeer snel en vormen lange takken. In de eigen tuin wordt hij gewoonlijk op een latwerk gekweekt, bijvoorbeeld aan de gevel van een huis.
De eerste 1 tot 2 jaar is het belangrijk de snoeibeurten te concentreren op het ontwikkelen van een sterke basis voor de wijnstok.
Hiervoor worden één tot drie sterke hoofdscheuten naar links en rechts getrokken. Bevestig ze zo horizontaal mogelijk en kort alle zijtakken in. Gebruik voor het vastbinden zacht of flexibel binddraad, geen ijzerdraad, dit om te voorkomen dat de takken beschadigd worden.
Tegen de zomer, rond eind mei, zullen zich voldoende nieuwe vruchtscheuten ontwikkelen. Scheuten waaraan geen druiventrosjes zitten, kunnen geheel weggesnoeid worden. Bij een dichte groei van lange ranken worden storende takken tot op 1 blad verwijderd. Bladeren die de zon voor de druiven blokkeren, kunnen eveneens verwijderd worden.
Op deze manier houdt de wijnstok meer energie over voor de verblijvende druiven. Bovendien krijgen de druiven zo meer zon en zijn ze lekkerder.
In de daaropvolgende jaren, in de herfst of vroege winter, als de gesteltakken steviger zijn geworden, worden op vorstvrije dagen alle geoogste zijtakken tot ca. 3 cm boven twee ogen teruggesnoeid. Deze snoeitechniek staat bekend als vormsnoei. Uit de overgebleven ogen van de wijnstok ontstaan in het volgende jaar nieuwe vruchtscheuten. Ook talrijke nieuwe scheuten ontwikkelen zich aan de knooppunten van de hoofdscheuten. Op enkele sterke na, worden alle andere na de oogst verwijderd terwijl ze nog niet verhout zijn. Dit snoeien op het knooppunt wordt onderhoudssnoei genoemd.
Zorg er bij het snoeien voor dat er zich geen water op het snijvlak verzamelt. Voor verticale scheuten (de vastgebonden zijtakken) snoeit u in een hoek van ongeveer 30 graden, voor horizontaal groeiende scheuten (de hoofdtakken) snoeit u verticaal. De snede moet dicht (tot ca. 3 cm) bij de knop worden gemaakt.
Bij de zomersnoei worden de takken op 1 tot 2 knoppen boven de bloemen waaraan de vruchten gaan komen afgeknipt. Bovendien worden overtollige druiven verwijderd als het de bedoeling is tafeldruiven met grote vruchten te produceren. Gebruik een scherpe schaar om ongeveer een derde tot een kwart van de kleine vruchtjes uit de tros te dunnen. Verwijder tijdens de rijping in de herfst alle in de schaduw hangende bladeren en scheuten Meer over het onderwerp wijnstokken snoeien.
Hoe worden wijnstokken vermeerderd?
Tafeldruiven kunnen eenvoudig worden vermeerderd door stekjes en stekhout. Vermeerderde wijnstokken zijn wortelecht (niet geënt) en daarom vatbaar voor de gevreesde druifluis. Daarom worden meestal geënte soorten bij speciaalzaken gekocht. Hiervoor worden Europese rassen geënt op Amerikaanse onderstammen die bewezen resistent tegen de druifluis te zijn.
Hoe worden wijnstokken tegen ziekten beschermd?
De druifluis is een insectenplaag die in de 19e eeuw bijna alle Europese wijngaarden heeft verwoest. Door moderne kweekmethoden speelt de luis slechts een ondergeschikte rol. Schimmelziekten, zoals echte of valse meeldauw of grijze schimmel, komen vaker voor bij de wijnstok. Kies bij aankoop voor resistente rassen en plant deze op een tegen de regen beschermde, goed beluchtte plaats. Als voorzorgsmaatregel kan sproeien met netwerkzwavel in het voorjaar helpen tegen schimmelaantasting. In sommige tuinen zijn druiven te zien die in gaaszakken zijn gewikkeld. Ze dienen als bescherming tegen de kersenazijnvlieg, die haar eitjes in de druiven legt.
Wat is het nut van wijnstokken?
In de eigen tuin zijn wijnstokken populair als smakelijk klimfruit. Het hele jaar door begroenen ze muren, latwerken, vormen ze natuurlijke groene daken en groene carports of pergola's. Heerlijke druiven rijpen meestal in dikke trossen vanaf de late zomer. De kleur van de vrucht hangt af van de variëteit en varieert tussen groenig, roestrood en blauwpaars. Tegenwoordig zijn lichtgekleurde en paarse druivensoorten vaak pitloos.
Hoe worden wijnstokken correct geoogst?
Vroege variëteiten rijpen in augustus, late variëteiten in oktober. Het juiste moment is aangebroken wanneer de vrucht de kleur aanneemt die typisch is voor de variëteit en een zoet aroma vertoont bij de eerste smaaktest.
Hoe worden wijnstokken correct verwerkt?
Tafeldruiven worden direct na de oogst gebruikt. De vruchten zijn slechts een beperkte tijd houdbaar en kunnen niet worden bewaard. Na het oogsten worden de druiven gewassen en de volgende dagen geconsumeerd. Als de opbrengsten hoog zijn, kan van de druiven heel goed sap, jam of azijn worden gemaakt. Ook kunnen druiven tijdelijk worden ingevroren.
Verdere Informatie
Bijna geen enkele andere vrucht kan terugblikken op zo'n lange culturele geschiedenis als de wijnstok (Vitis vinifera). Vandaag de dag, net als in het verleden, draaien zoveel verhalen, mythen en liederen om de zoete vrucht uit wiens sap de verleidelijke wijn wordt geperst. De wijnbouw was al in de oudheid van groot belang. Volgens de overlevering werden 4000 jaar geleden in het oude Egypte al wijnstokken geplant. Later brachten de Romeinen de warmteminnende wijn naar de huidige wijnbouwgebieden. Geleidelijk aan werden de eigenschappen van de wijn in alle opzichten verder ontwikkeld. Er zouden duizenden variëteiten moeten zijn met een grote verscheidenheid aan locatievereisten en verschillende kweekmethoden. Tot op de dag van vandaag worden er wijnstokken gekweekt voor de productie van tafeldruiven, rozijnen, krenten, rode en witte wijnen.
Tafeldruiven (Vitis vinifera ssp. Vinifera) zijn interessant en aanbevolen voor de eigen tuin. Ze werden waarschijnlijk een paar millennia geleden gekweekt of geselecteerd uit de wilde wijnstok in het Nabije Oosten. De huidige variëteiten werden en worden nog steeds door kwekers geoptimaliseerd als fruit voor verse consumptie. Wijnstokken zijn snelgroeiende klimstruiken die zonder snoeien tot 10 meter hoog kunnen klimmen. Door middel van uitlopers hecht de wijnstok zich aan een klimhulp. De bladeren op deze scheuten zijn afwisselend gerangschikt en kunnen verschillende vormen hebben afhankelijk van de variëteit. Elk blad zit vast aan een scheutknop, die aan de andere kant een scheutstengel ontwikkelt. De bladeren zijn tussen 5 en 15 cm groot, hebben een gelobde vorm en zijn aan de randen in verschillende mate gekarteld. De bloeiperiode van de wijnstokken varieert tussen mei en juli, afhankelijk van de variëteit. Kleine geelgroene bloemen vormen zich in dichte pluimen op de afzonderlijke scheutknoppen. Vanaf de late zomer ontwikkelen ze zich tot bessen, waarvan de vrucht bekend staat als druif. Afhankelijk van de variëteit zijn de rijpe vruchten groengeel, roodachtig of blauwpaars van kleur.
Wijnstokken in eigen tuin zijn een waardevolle aanwinst voor het begroenen van muren of klimhulpen op zonnige, warme locaties.