Saffraankrokus (Crocus sativus)
De saffraankrokus is een krokussoort en behoort tot de familie van de irissen. Hij wordt ca. 15 cm hoog, heeft lichtviolette bloemen en in het midden van de bloemblaadjes bevinden zich de 3 glanzende rode meeldraden met stampers. Deze 3 meeldraden zijn ca. 3 cm lang en ca. 3 mm breed. Hierin zit alle kleur en smaak van de saffraan. Gedurende de 2-3 weken aanhoudende bloei worden de bloemen geoogst. Voordat ze verwelken moeten de saffraandraden worden geoogst en gedroogd. Dit drogen gebeurt boven vuur of in de zon. De oogst wordt bijna uitsluitend met de hand gedaan en de geringe opbrengst maakt de saffraan tot de duurste specerij en zijn aanbouw niet bijzonder lucratief. Voor 1 kilo heeft men ca. 150.000 tot 200.000 bloemen nodig! Aangebouwd wordt saffraan vooral in Spanje en Griekenland (ca. 75% van de wereldoogst).
Op een egyptische papyrus werd de wilde saffraan al rond 1500 voor Chr. beschreven. De Perziërs en de Grieken waren waarschijnlijk de eerste mensen, die de saffraan in de eerste eeuw voor Christus cultiveerden. Toendertijd gold de saffraan als koninklijke luxe specerij waarvoor bijna elke prijs werd betaald (Dat geldt vandaag de dag nog). De saffraan werd ook geneeskrachtige eigenschappen toegekend en gebruikt om kostbare stoffen te verven. De Romeinen gingen erg verkwistend met het saffraan om, zo liet bv. Nero als teken van triomf de straten van Rome met saffraan bestrooien. Na de ondergang van het romeinse rijk raakte de specerij bijna in de vergetelheid. Pas de Arabieren, (hiervan stamt ook de naam (Za'fraran = geel), brachten in de 8e eeuw op hun veroveringstochten, de saffraan naar Spanje en van daar breidde zich de duurste specerij ter wereld in de rest van Europa uit.
Saffraan bezit een onmiskenbaar aroma en een sterke geur. Het smaakt bitter tot honingachtig en levert een glanzende gele kleurstof op als de meeldraden in het water worden gelegd.
Standplaats / Verzorging
De saffraankrokus moet zo zonnig mogelijk worden geplant, daar waar het in het voorjaar vochtig is en de zomer droog, alleen zo komt de specerij tevoorschijn. Hij is bij ons winterhard. De krokusknollen worden van september tot oktober, al naar gelang de omvang, 7-10 cm diep in de losse aarde. Ze groeien in voedzame, goed doorlaatbare grond. Ca. 6 weken nadat ze geplant zijn en in het voorjaar bemesten met een NKF meststof.
De knollen gaan zo'n 12 tot 15 jaar mee. Ze zullen altijd later bloeien, want de knol werkt zich elk jaar dieper in de grond. De plant verzwakt daardoor. Daarom het beste na ca 5 jaar vervangen als ze geplant zijn om de stempels te oogsten. Pluk de meeldraadjes op het moment dat de bloemen open gaan.