Lelies planten, verzorgen en overwinteren

Inhoudsopgave

• Lelies planten
• Lelies verzorgen
• Lelies gebruik
• Lelies overwinteren
• Lelies snoeien
• Lelies vermeerderen
• Lelies FAQ
• Verdere Informatie

Hoe worden lelies correct geplant?

Lelies zijn op zoek naar een zonnige standplaats waar hun voeten in de schaduw staan. Ook halfschaduw aan de randen van struiken wordt goed geaccepteerd. Te veel schaduw is ongeschikt, omdat lelies dan hun bloeikracht verliezen, zich uitstrekken naar het licht en omvallen. Het is belangrijk, dat de bodem goed waterdoorlatend is en idealiter wordt verrijkt met humeuze (blad-) compost. Een speciale pH-waarde is alleen in uitzonderlijke gevallen vereist. De meeste soorten doen het goed op een neutrale tot lichtzure grond.

Geplant wordt in de herfst op een voorbereide standplaats. De bollen worden ca. 2 tot 3 keer zo diep geplant als ze hoog zijn. Hetzelfde geldt voor de afstand, die ongeveer de drievoudige doorsnee van een bol moet zijn. De Madonnalelie wijkt af van deze regel, omdat ze vlak onder het grondoppervlak wordt geplant.

Een verplanten van de lelies is mogelijk na het begin van de rustfase resp. het afsterven van de spruit. De leliebollen worden voorzichtig uit de grond gehaald, dood plantenweefsel verwijderd en op de nieuwe standplaats geplant. Het verplanten is raadzaam na een paar jaar, wanneer de bloeikracht van de lelies merkbaar afneemt.

Hoe worden lelies verzorgd?

Tijdens de groeiperiode is een gelijkmatige verzorging met water belangrijk. Zowel overmatig als ook te weinig water geven gaat ten koste van de ontwikkeling van de plant. Vooral te veel vocht zorgt voor rot in de bollen, b.v. stengelrot. Daarom is het belangrijk dat overtollig water kan aflopen.

Bemesten kan met chloorvrije bollenmeststoffen, die in het voorjaar eenmalig in matige dosering worden toegediend. Wilde lelies hebben geen extra voedingsstoffen nodig. Ze hebben genoeg aan de voedingsstoffen uit natuurlijke afbraakprocessen. In plaats van minerale meststoffen kunnen organische materialen zoals hoornschaafsel of verrotte bladcompost als alternatief worden gebruikt.

De plantenbescherming is een groot probleem bij lelies. Lelies zijn gevoelig voor talrijke ziektes en ongedierte, Eerst en vooral is er het leliehaantje, een felrode kever met een zwarte kop. Het ongedierte treedt op tussen maart en april en hun oranjerode larven verschijnen vanaf mei op alle plantendelen en veroorzaken enorme vreetschades. Bij een geringer aantal is het regelmatig verwijderen de beste optie. Biologisch kunnen wormkruidthee of speciale bestrijdingsmiddelen helpen. Verdere schade kan worden veroorzaakt door bladluizen, tripsen, slakken, larven van langpootmuggen of woelmuizen. Hoge vochtigheid leidt tot schimmelinfecties aan de basis of bol, b.v. de grijze schimmel (Botrytis).

Hoe worden lelies gebruikt?

In tuinen worden lelies gewaardeerd als attractieve blikvangers in bonte bloemperken, in combinatie met vaste planten, in rotstuinen en tuinen met wilde planten of als potplant. De bloemen zijn waardevolle snijbloemen, waarbij het stuifmeel moeilijk verwijderbare vlekken op textiel kan veroorzaken.

De Madonnalelie (Lilium candidum) heeft zelfs in de natuurgeneeskunde een waarde. Het slijmachtige plantensap wordt gebruikt op geïrriteerd of beschadigd huidweefsel.

Hoe worden lelies correct overwinterd?

Winterharde lelies kunnen buiten worden gehouden met een dikke winterbescherming bestaande uit droge bladeren en een foliehoes. De planten verdragen echter geen druipend vocht of wateroverlast. Daarom mogen ze tijdens hun rustperiode van de herfst tot de lente geen water krijgen en moeten ze de winter, indien mogelijk, ook beschut tegen regen doorbrengen. Om buiten te overwinteren worden de zaadhoofden na de bloei verwijderd. De zaadvorming verbruikt te veel energie, die nodig is voor de regeneratie. Het blad mag echter pas afgeknipt of geplukt worden als het helemaal bruin en verwelkt is, zodat de bol de sappen uit het blad, die verrijkt zijn met belangrijke voedingsstoffen, nog kan gebruiken. De plant kan dan rondom worden aangeaard met humus, wat de plant niet alleen voedingsstoffen geeft, maar ook enige bescherming tegen de kou. In de lente kan late vorst de jonge scheut beschadigen.

Binnen overwinteren is alleen nodig voor vorstgevoelige soorten en variëteiten. Bij deze lelies is het over het algemeen aan te raden om ze in een pot of kuip te houden. Bij in de volle grond geplante lelies moet de bol worden opgegraven en gedurende de winter in de kelder of op een andere koele, droge plaats worden bewaard. Laat de bol hiervoor goed drogen en verwijder de overgebleven stengels en bladeren volledig. Als deze delen van de plant op de bol achterblijven, kan er schimmel ontstaan. Bewaar de bol dan in een doos met houtwol of schuimstofkruimels op een donkere en koele plek voor de winter. De makkelijkste manier voor diegenen die hun lelie als potplant hebben, is om de leliebol in de pot te laten zonder de stelen en bladeren en deze volledig op te bergen. Laat de grond hiervoor goed uitdrogen. De bollen hebben tijdens de winter een rustperiode. Ze hebben een koele plek nodig - vorstvrij, hooguit een paar graden boven nul. Het mag niet te warm zijn om voortijdig uitlopen te voorkomen. De rustende leliebollen kunnen deze tijd in het donker doorbrengen. Ze hebben alleen licht nodig als ze in het begin van het voorjaar weer groen worden. Ze moeten heel zelden tot geen water krijgen. Het substraat moet zoveel mogelijk droog blijven.

Hoe worden lelies gesnoeid?

Lelies worden voor hun rustfase na het afsterven van de spruit teruggesnoeid. Ziek plantenmateriaal wordt niet op de compost maar in de kliko verwijderd. Als snijbloem worden de bloemstelen afgesneden wanneer de eerste bloemen net opengaan. Het is raadzaam om de resterende scheut met bladeren te laten staan, zodat de lelies nog kracht kunnen opdoen en in de bol kunnen verplaatsen.

Hoe worden lelies vermeerderd?

De zaden van vorstbestendige lelies kunnen direct na rijping in de volle grond worden gezaaid. Gevoelige lelies hebben een zaaitemperatuur van ca. 13 tot 18 graden nodig. Bij het ontkiemen moet u letten op slakkenvraat, omdat jonge zaailingen een magische aantrekkingskracht hebben.

In de herfst na het intrekken worden afleggers en dochterbollen van de leliebollen verwijderd. Spruitvormende bollen worden in de zomer verwijderd en in kweekbakken verspeend.

Lelies FAQ

Hoe vaak bloeien lelies?

Lelies zijn bolplanten, zodat er geen aansluitende knopvorming plaatsvindt. Als een bloem volledig is uitgebloeid, begint daarop de rustfase.

Wat is de betekenis van lelies?

Lelies behoren tot de oudste sierplanten en zijn tegenwoordig erg belangrijk als snij- en cultuurplant.

Hoe lang bloeien lelies?

De bloeitijd is afhankelijk van de standplaats, water en voedingsstoffen. Gewoonlijk bloeien de lelies twee tot vier weken.

Wat zijn boomlelies?

Boomlelies, Tree-Lily of Orienpet-lelies, zijn hoge, dikgesteelde lelies die zijn gekweekt uit oosterse lelies vanwege hun kleuren en grote, prachtige bloemen. Ondanks hun naam zijn boomlelies eigenlijk helemaal geen bomen. In plaats daarvan zijn ze een unieke hybride van trompetlelies en oosterse lelies, en ze bieden het beste van beide werelden.

Verdere Informatie

Lelies zijn bekend bij elke bloemenliefhebber. Het geslacht bestaat uit ca. 100 bolvormende soorten, die inheems zijn in Europa, Azië en Noord-Amerika tussen bos en weide. Uit de bollen ontspruit een onvertakte rechtopstaande scheut. Bij sommige soorten groeien wortels boven de bol aan de basis van de plant. Langwerpige tot lancetvormige bladeren met een glanzende groene kleur vormen zich langs de stengel-as. Afhankelijk van de soort kunnen lelies heel hoog worden, soms wel 3 meter.

Lelies zijn heel populair vanwege hun prachtige bloemen. De grote bloemen zijn uiterst decoratief, sommige soorten geuren intensief en zijn geschikt als snijbloem voor de vaas. De bloemen staan ​​rechtop, geknikt of zijdelings in trossen of bloemschermen. Hun vorm kan kom-, schaal-, klok-, trompet-, trechter- of tulbandvormig zijn. Leliebloemen bestaan ​​uit 6 vaak gebogen bloembladeren en opvallende stuifmeeldraden. Behalve blauw zijn er lelies in alle kleuren, van eenkleurig tot gevlekt, gestreept of gevlamd. Bekende leliesoorten zijn b.v. de vuurlelie (Lilium bulbiferum), de Madonnalelie (Lilium candidum), de in de Alpen verbreidde Turkse lelie (Lilium martagon), de lakrode koraallelie (Lilium pumilum) of de Marialelie (Lilium regale).

Vanuit de wilde vormen zijn een enorm aantal cultivars en hybriden ontstaan. Ze worden onderverdeeld in 9 klassen op basis van hun afstamming en bloemvorm:

•  Aziatische leliehybriden – kruisingen van Aziatische soorten meestal zonder geur
•  Hansonii leliehybriden – afkomstig van Lilium martagon en Lilium hansonii met tulbandvormige bloemen
•  Candidum leliehybriden – stammen af van Europese lelies (behalve Martagon) met tulbandvormige, soms geurende bloemen
•  Amerikaanse leliehybriden – lelies van Amerikaanse afstamming met tulbandvormige bloemen
•  Longiflorum leliehybriden – grootbloemige lelies met geurende trechter- of trompetvormige bloemen
•  Trompetleliehybriden – grootbloemige geurende lelies met trompetbloemen van Aziatische afstamming
•  Oriëntaalse leliehybriden – lelies met deels geurende bloemen van Oost-Aziatische afstamming
•  Andere leliehybriden – andere leliekruisingen
•  Botanische leliesoorten – pure leliesoorten