Hosta correct planten, snoeien en delen
Inhoud
Hoe worden hosta’s correct geplant?
Hosta’s zijn bekende schaduwplanten. Men zou ze echter tekortdoen als ze daarop gereduceerd zouden worden. Als de grond voldoende vochtig is, groeien de vaste bladplanten ook op zonnige plaatsen. Bij het kiezen van het ras moet erop gelet worden dat bladeren met weinig chlorofyl (bladgroen – bv. de gele of bijna witbladige soorten) geen zon verdragen en een schaduwplek wensen. Groenbladige vormen met stevig blad verdragen de zon wel beter.
Hosta’s houden van een humeuze, vochtige bodem, zonder ophopend vocht. De klassieke bosgrond is ideaal. Ook op elke normale tot kleiachtige grond met voldoende vochtigheid kan de hosta goed gedijen. Hosta’s, die in een pot zijn gekweekt, kunnen het hele jaar door in een vorstvrije grond worden geplant. De plantafstand is afhankelijk van de soort. Laag groeiende of compacte soorten hebben een afstand van 20 tot 30 cm nodig. Grote hosta’s, die bijna 1 meter hoog kunnen worden hebben minstens 1 vierkante meter per plant nodig. Deze grotere soorten zijn mooi solitair, met daaromheen laag groeiende bodembedekkers. Hiervoor is het Japanse berggras (Hakonechloa macra) met zijn geelbladige variaties zeer geschikt. Verder aan te bevelen zijn kruipend zenegroen (Ajuga), mansoor (Asarum), elfenbloem (Epimedium) of geurende viooltjes (Viola)). Deze vaste planten vormen losse bodembedekkers die goed doorbroken kunnen worden als de hosta’s in het voorjaar uitlopen.
Als potplant zijn hoogwaardige aardewerk potten aan te bevelen. Hun sierwaarde onderstreept de bladerpracht van deze vaste planten. De potomvang moet aan de wortelkluit of de hoogte van de plant worden aangepast. Te grote potten zijn onhandig en de hosta’s zien er iel uit. Als de plant groter wordt, moet ook de omvang van de pot worden aangepast. Als substraat wordt een mengsel van tuingrond (blad-) compost en grof zand gebruikt. Alternatief kan ook hoogwaardige potgrond voor vaste planten worden gebruikt.
Hoe worden hosta’s verplant?
Elke tuin is weleens aan verandering toe, waardoor verplanten nodig wordt. verplant wordt in het vroege voorjaar voordat de planten uitlopen of in de herfst als ze zich hebben teruggetrokken. Het verplanten van oudere hosta soorten kan kracht kosten. Ze zijn door de jaren heen sterk gegroeid en omvangrijk geworden. Om deze uit te graven is een stevige steekschop nodig. Het is dan zinvol de grote hosta’s door deling te verjongen. Voor hosta’s die in een pot staan wordt aangeraden alle 3 tot 4 jaar het substraat uit te wisselen. De bodemstructuur is dan zo veranderd, dat de hosta’s geen optimale omstandigheden meer hebben.
Hoe worden hosta’s correct verzorgd?
Op de correcte plaats geplant, heeft een hosta nauwelijks onderhoud nodig. Belangrijk is een gelijkmatige vochtigheid van de grond, vooral tijdens hete droogteperiodes. Dat geldt ook als ze als onderbeplanting bij bomen staan. Struiken en bomen trekken het water uit de grond en worden plotseling concurrenten. Bemest wordt in het voorjaar met verrotte compost. Hiermee wordt rondom de hosta’s een mulchlaag aangebracht, die ingeharkt wordt. Alternatief kunnen hoornspaanders of plantengier worden gebruikt.
Een groot probleem zijn slakken. Al tijdens het uitlopen, uiterlijk in de zomer, als het veel geregend heeft, hebben de bladeren van de hosta’s vele gaten. Goed te weten is dat sommige soorten een grote aantrekkingskracht op slakken hebben en andere soorten helemaal niet. Dit heeft aan de ene kant te maken met het suikergehalte van de plant en aan de andere kant met het bladweefsel. Hosta’s met stevig blad hebben er veel minder last van. Als hosta’s in de volle grond worden geplant, moet ook met slakkenbestrijding rekening worden gehouden. Zonder bestrijdingsmaatregelen bereiken de vaste planten nooit hun schoonheid wat tot nogal veel frustratie bij tuinders kan leiden.
Minder opvallend zijn schades bij de wortels door de snuitkever en virusinfecties.
Hoe worden hosta’s gesnoeid?
Een hosta hoeft niet gesnoeid te worden. In de late herfst sterven de bladeren af. Ze dienen als vorstbescherming en bieden onderdak aan kleine diertjes. Tot het einde van de winter verrot het grootste gedeelte, zodat de laatste resten in het voorjaar weggehaald kunnen worden. Snoeien is alleen zinvol als de hosta’s sterk door slakken zijn aangevreten. De betroffen bladeren kunnen enkele centimeters boven de grond worden afgeknipt, waardoor ze al snel weer opnieuw uitlopen. In de tussentijd kunnen de slakken worden bestreden. Uitgebloeide bloemen zien er niet zo mooi uit en kunnen aan de grond worden afgeknipt.
Hoe worden hosta’s gedeeld?
Hosta’s worden gewaardeerd door hun lange levensduur. Pas als ze ouder worden, worden ze groter en imposanter. Ze groeien langzaam, zodat ze het beste zo lang mogelijk op hun plaats kunnen blijven staan. Pas als het noodzakelijk wordt ze om te planten of als ze te groot zijn geworden, worden de planten in het voorjaar of in de herfst gedeeld. Zonder steekschop of scherp broodmes lukt het niet. De wortelstokken zijn voor het uit elkaar halen met de hand te sterk. Ze worden dan in even grote deelstukken gedeeld en op een nieuwe standplaats geplant.
Hoe overwinteren hosta’s?
Hosta’s kunnen heel goed tegen het koude jaargetijde. Een vorstbescherming is niet nodig, behalve als de planten net uitlopen en late vorst dreigt. In dit geval is het aan te raden de planten even met een vlies of een grotere aardewerk pot te bedekken. Hosta’s die in een pot staan kunnen ook zonder bescherming de winter overleven. Ze zijn goed robuust en vorstbestendig. Een vorstbescherming is alleen nodig als door strenge vorst de potten kunnen vriezen.
Hoe worden hosta’s gebruikt?
Hosta’s hebben al lang de aandacht van plantenverzamelaars. Wereldwijd handelen kwekerijen uitsluitend met deze fascinerende tuinplanten. Deze trend uit Noord-Amerika is ook in Europa al lang aangekomen. Op de juiste standplaats geplant, zijn hosta’s bijzonder onderhoudsvriendelijk, langlevend en de hele zomer door attractief. In Aziatische tuinen zijn ze een “must”. Ze verrijken indrukwekkend borders en schaduwperken. Hortensia’s en azalea’s staan graag naast elkaar. Bij het onderplanten van kleinere struiken verlevendigen ze het donkere kreupelhout met hun kleurrijke blad. Ze hebben een opvallende bladerpracht en onderdrukken tegelijkertijd wildgroei. In bostuinen ziet men ze vaak als aantrekkelijke partner bij varens.
In tuinen met vaste planten of in gemengde borders zorgen hosta’s voor structuur en benadrukken buurplanten. Pioenrozen (Paeonia), ridderspoor (delphinium) of pluimspirea (Astilbe) waarderen hosta’s als buren zeer. Kleinere soorten kunnen goed in rotstuinen staan, wel uit de zon. In combinatie met voorjaarsbloeiende bloembollen ontstaat een slagwisseling. Eerst bloeien de bollen, die later door het uitlopen en het overgroeien van de hosta’s in hun rustfase worden beschermd.
Bijzonder mooi zijn hosta’s in aardewerk potten. Daar zijn ze ook enigszins veilig voor vretende slakken en het decoratieve blad hangt bijna symmetrisch over de pot. Hosta’s zijn meer als alleen bladplanten. De lange trossen met klok- tot trechtervormige bloemen kunnen net als het blad als snijbloemen en snijgroen dienen. Ze zijn vaak wel meer dan een week lang houdbaar in de vaas.
Welke hosta soorten zijn er?
De meeste hosta’s zijn gekweekt en hybriden van kruisingen. Er zijn weliswaar enkele rassen in de handel, maar deze spectaculaire soorten met geliefde bladkleuren worden overwegend voor het kweken gebruikt. Er zijn heel laag groeiende hosta’s die maar enkele centimeters hoog worden tot reusachtige hosta’s waarvan het blad meer dan een halve meter heeft. Dwerg hosta’s zijn erg populair bij liefhebbers.
Zijn hosta’s giftig?
Hosta’s zijn niet giftig, maar gevoelige mensen kunnen bij intensief contact met het plantensap huidirritaties krijgen.
Verdere Informatie
Als er over blad sierplanten gesproken wordt, dan zijn hosta’s toonaangevend. Hosta’s, die ook hartlelies worden genoemd, behoren tot het wonderbaarlijke Hosta geslacht. Veel van deze zomergroene vaste planten zijn begeerde liefhebberstukken. De ca. 25 rassen zijn overwegend inheems in Oost-Azië. Ze vormen groepen of “nesten” op humusrijke vulkaanklippen, vochtige rivierbedden, alpenweides of in koele bergbossen. Haar onmiskenbare kenmerk is het unieke bladerkleed. Het is zo aantrekkelijk dat van de weinig rassen, vele duizenden hybriden en kruisingen met de meest bijzondere bladkleuringen en -tekeningen worden gekweekt. De Noord-Amerikaanse kwekerijen zijn hierbij toonaangevend.
Hosta’s vormen uitlopers via wortels, die “nest”achtig als dichte bosjes groeien. Uit hun wortelstok ontstaan de basisbladeren. Ze zijn lancet-, ei- of hartvormig. De kleur van het blad varieert van blauw, via groen, geel naar bijna crème-wit. Vaak zijn de bladeren berijpt en voorzien van decoratieve tekeningen, bijvoorbeeld met een anders gekleurde rand of een contrasterende kleur in het midden. In Japan worden hosta’s al eeuwenlang als sierplant gekweekt. In de afgelopen decennia hebben deze vaste bladplanten het hart van tuinders in Europa veroverd.
